ក្រុមមេធាវីការពារចុងចោទនៅសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានឲ្យដឹងក្នុងសប្តាហ៍នេះថា ខ្លួនបដិសេធសំណើរបស់ព្រះរាជអាជ្ញាដែលស្នើថា បទចោទប្រកាន់ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងជនសង្ស័យ និងចុងចោទអាចត្រូវបានដក។
នៅក្នុងអនុស្សរណៈផ្ទៃក្នុងដាច់ដោយឡែកចុះថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន មេធាវីការពារមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ខៀវ សំផន និងអតីតប្រធានកងទ័ពជើងទឹក មាស មុត បានបដិសេធយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការកែប្រែវិធានដែលត្រូវបានស្នើឡើង និងមានគោលបំណងអនុញ្ញាតឲ្យចៅក្រមដកបទចោទប្រកាន់ឧក្រិដ្ឋកម្មពីករណីបីដែលកំពុងដំណើរការនៅក្នុងសាលាក្តីខ្មែរក្រហមតាមឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា។
លោក គង់ សំអុន លោក អាធើ វើគេន (Arthur Vercken) និងអ្នកស្រី អាន់តា ហ្គីសសេ (Anta Guisse) មេធាវីតំណាងចុងចោទ ខៀវ សំផន បានគូសបញ្ជាក់ថា ការកែប្រែវិធានអាចនាំឲ្យមានយន្តការថ្មីសម្រាប់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលជ្រៀតជ្រែកចូល។
ក្រុមមេធាវីការពារចុងចោទបានសរសេរនៅក្នុងអនុស្សរណៈជាភាសាខ្មែរដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគណៈកម្មា ធិការវិធានផ្ទៃក្នុង និងនីតិវិធីនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហមថា “អាជ្ញាធរកម្ពុជាមិនដែលលាក់ទុកគំនិតបដិសេធរបស់ខ្លួនចំពោះប្រតិបត្តិការស៊ើបអង្កេតរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមទេ”។
មេធាវីទាំងនោះបានលើកឡើងបន្ថែមទៀតថា “ជាពិសេស ប្រតិបត្តិការដែលអាចប៉ះពាល់ដល់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ និងមន្ត្រីមានអំណាចអាចនាំឲ្យមានភាពតានតឹង។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ព្រមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីជាច្រើនរូបទៀតតែងតែដាក់សម្ពាធជាចំហទៅលើអង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) ឲ្យបញ្ឈប់ប្រតិបត្តិការស៊ើបអង្កេតជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកដែលមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយរដ្ឋាភិបាល”។
ព្រះរាជអាជ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិបានបើកសវនាការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យចំនួនពីរចំពោះជនសង្ស័យប្រាំនាក់ដែលមានតំណែងកម្រិតកណ្តាលក្នុងរបបខ្មែរក្រហម កាលពីឆ្នាំ២០០៩ ទោះបីជាមានការបដិសេធខ្លាំងពីលោក ហ៊ុន សែន ដែលបានលើកឡើងថា សំណុំរឿងថ្មីៗទាំងនេះអាចនាំឲ្យសង្គ្រាមស៊ីវិលកើតឡើង។
តាំងពីនោះមក រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងមន្ត្រីតុលាការខាងភាគីជាតិបានបដិសេធយ៉ាងខ្លាំងក្លាចំពោះប្រតិបត្តិការស៊ើបអង្កេតដែលបានបន្តទៅលើបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ប្រល័យពូជសាសន៍ និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តដោយជនសង្ស័យ។
ទាំងលោក ជា លាង សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និងលោក យូ ប៊ុនឡេង សហចៅក្រមជាតិ បានបដិសេធមិនចូលរួមជំរុញ ឬក៏ស៊ើបអង្កេតសំណុំរឿងដ៏ចម្រូងចម្រាសទាំងនេះ។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដាច់ដោយឡែកមួយកាលពីថ្ងៃសុក្រ លោក មីឆេល កាណាវ៉ាស់ (Michael Karnavas) និងលោក អង់ឧត្តម មេធាវីការពារជនសង្ស័យឈ្មោះ មាស មុត បានបង្ហាញក្តីកង្វល់អំពីភាពស្របច្បាប់នៃការកែប្រែវិធានដែលត្រូវបានស្នើឡើងនេះដោយបានកត់សម្គាល់ថា មិនធ្លាប់មានរឿងបែបនេះទេនៅក្នុងច្បាប់កម្ពុជា ឬក៏នៅក្នុងច្បាប់ផ្ទាល់របស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម ដែលអនុញ្ញាតឲ្យមានការដកបទចោទប្រកាន់ចេញពីដីកាចោទប្រកាន់។
មេធាវីទាំងពីររូបនេះក៏បានលើកឡើងបន្ថែមទៀតថា ការអនុញ្ញាតឲ្យមានការដកបទចោទប្រកាន់បែបនេះអាចបង្កផលប៉ះពាល់ទៅលើសិទ្ធិជនរងគ្រោះដែលចូលរួម នៅក្នុងដំណើរការកាត់ក្តីរបស់តុលាការនេះ។ គួរបញ្ជាក់ថា ជនរងគ្រោះបែបនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថា ភាគីរដ្ឋប្បវេណី។
លោក ពេជ្យ អង្គ ដែលមេធាវីតំណាងភាគីរដ្ឋប្បវេណីក្នុងសំណុំរឿង០០២ បានឯកភាពថា កូនក្តីរបស់លោកនឹងមិនពេញចិត្តចំពោះការកែប្រែវិធាននេះឡើយ។ នេះមានន័យថា បណ្តឹងសារទុក្ខរបស់កូនក្តីលោកនឹងមិនត្រូវបានវិនិច្ឆ័យឡើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ការដកបទចោទប្រកាន់ច្បាស់លាស់មួយ ឬក៏លុបចោលសកម្មភាពចុះពិនិត្យកន្លែងកើតហេតុអាចប៉ះពាល់ភាគីរដ្ឋប្បវេណី ពោលគឺភាគីរដ្ឋប្បវេណី និងមិនពេញចិត្តនឹងរឿងនេះទេ ហើយវាមិនអាចនាំឲ្យមានកិច្ចពិភាក្សាដេញដោលនៅក្នុងសវនាការផ្តន្ទាទោសបានទេ ហើយសំណងក៏មិនអាចត្រូវបានទាមទារផងដែរ”។
កាលពីដំបូង ព្រះរាជអាជ្ញានានាបានស្នើឲ្យមានការកែប្រែវិធាននៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសផ្ទៃក្នុងមួយកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ដោយបានលើកឡើងថា វាជារឿងបន្ទាន់សម្រាប់គណៈកម្មាធិការវិធានផ្ទៃក្នុង និងនីតិវិធីព្រមទាំងចៅក្រមពេញអង្គជួបប្រជុំជាមួយគ្នា ដើម្បីវាយតម្លៃសំណើព្រះរាជអាជ្ញាទាំងនោះភ្លាមៗ។
ពួកគេបានលើកឡើងថា ការលើកលែងការចោទប្រកាន់អាចនាំឲ្យមានការចំណាយធ្លាក់ចុះច្រើន និងអាចគ្រប់គ្រងបានច្រើនជាងមុន ក្នុងការចាត់ការសំណុំរឿងដែលនៅសល់ក្នុងសាលាក្តីខ្មែរក្រហម។ ចៅក្រមនៅក្នុងសាលាក្តីខ្មែរក្រហមមិនបានបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ សម្រាប់ពិភាក្សាគ្នាអំពីការកែប្រែវិធាន និងចំណុចកែទម្រង់សំខាន់ៗទេ បើគិតតំាងពីឆ្នាំ២០១០មក៕ សុធា