អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងថ្មី បានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃសុក្រថា ប្រទេសជប៉ុន និងសហភាពអឺរ៉ុបបានព្រមព្រៀងបញ្ជូនអ្នកជំនាញមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជានៅខែក្រោយ ដើម្បីជួយរិះរកវិធីធ្វើយ៉ាងណាកែលម្អបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលមានគុណវិបត្តិរបស់កម្ពុជា និងដើម្បីអប់រំអ្នកបោះឆ្នោតឲ្យយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា អ្នកនាំពាក្យថ្មីរបស់គ.ជ.ប. បានប្រកាសបែបនេះបន្ទាប់ពីជំនួបរួមគ្នារវាងគ.ជ.ប. ជាមួយឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន និងឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ូបដែលកំពុងជួយកម្ពុជាកែលម្អប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតដែលរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងរបស់ខ្លួនរួចទៅហើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ” ជប៉ុន និងសហភាពអឺរ៉ុបបាននិយាយថា ពួកគេនឹងបញ្ជូនអ្នកជំនាញមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើការសិក្សាបន្ថែមទៀត។ អ្វីដែលយើងចង់ចាប់ផ្ដើម គឺការអប់រំអ្នកបោះឆ្នោត និងការធ្វើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មី”។
កាលពីនៅជាប្រធានគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា និចហ្វិច លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំ២០១៣ ដោយដាក់កំហុសភាគច្រើនទៅលើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលពេញទៅដោយឈ្មោះខ្មោច ការសរសេរឈ្មោះ និងទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនមិនត្រឹមត្រូវ និងដែលឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតមុនៗយ៉ាងច្រើនត្រូវបានលុបដោយមិនសមហេតុផល។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានមានប្រសាសន៍ថា ការអប់រំប្រជាពលរដ្ឋឲ្យមានការយល់ដឹងអំពីដំណើរការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មី ដែលនឹងពាក់ព័ន្ធការយកស្នាមក្រយៅដៃក៏ជាអាទិភាពរបស់គ.ជ.ប.មួយដែរ។ លោកបានបន្តថា “យើងមិនទាន់បានកំណត់កាលវិភាគសម្រាប់ធ្វើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែយើងកំពុងត្រៀមផែនការសកម្មភាពដើម្បីកំណត់ប្រក្រតិទិនបោះឆ្នោត”។
នៅពេលចាកចេញពីជំនួបកាលពីថ្ងៃសុក្រនេះ លោក ហ្សង់ហ្វ្រង់ស័រ កូតាំង ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបបានលើកឡើងថា នេះគឺជាកិច្ចពិភាក្សា “ស្ថាបនា”។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា សហភាពអឺរ៉ុប “ប្រហែលជាគាំទ្រ និងរួមចំណែកនៅក្នុងដំណើរការធ្វើកំណែទម្រង់បោះឆ្នោត” ប៉ុន្តែលោកមិនបានលើកឡើងអំពីការបញ្ជូនអ្នកជំនាញបន្ថែមទៀតមកកាន់កម្ពុជានៅខែក្រោយទេ។
ចំណែកឯឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន យូជិ កាម៉ាម៉ារុ (Yuji Kumamaru) ក៏បង្ហាញទស្សនវិជ្ជមានដែរជុំវិញជំនួបនេះ ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់លម្អិតទេ។
ទាំងជប៉ុន និងសហភាពអឺរ៉ុបបានចូលរួមពាក់ព័ន្ធរួចមកហើយនៅក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់បោះឆ្នោតរបស់កម្ពុជា។ កាលពីខែមករា សហភាពអឺរ៉ុប បានផ្ដល់អនុសាសន៍ដល់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជុំវិញវិធីផ្សេងៗក្នុងការកែលម្អបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅពេលអនាគត។ កាលពីខែធ្នូ ប្រទេសជប៉ុនបានប្រគល់លទ្ធផលរបស់ខ្លួននៃការសិក្សាស្រាយជ្រាវលើកមុនអំពីប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតឲ្យទៅគណបក្សទាំងពីរ។
មួយចំណែកធំដោយសារតែបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំ២០១៣នៅកម្ពុជា ត្រូវបានអ្នកសង្កេតការណ៍ និងអ្នកជំនាញខាងបោះឆ្នោតមួយចំនួនចាត់ទុកថា ជាការបោះឆ្នោតដ៏អន់បំផុតនៅក្នុងប្រទេសនេះក្នុងរយៈពេល២ទសវត្សរ៍មកនេះ។ ការធ្វើកំណែទម្រង់គ.ជ.ប. ដែលគេចាត់ទុកជាយូរមកហើយថាជាឧបករណ៍របស់គណបក្សកាន់អំណាចនោះ គឺជាការទាមទារមួយក្នុងចំណោមការទាមទារធំៗរបស់គណបក្សប្រឆាំង ជាថ្នូរនឹងការបញ្ចប់ការធ្វើពហិការសភាដែលខ្លួនបានចាប់ផ្ដើមក្រោយលទ្ធផលបោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាស។
គណបក្សទាំងពីរបានព្រមព្រៀងលើកលោក ហង្ស ពុទ្ធា ឲ្យធ្វើជាសមាជិក “អព្យាក្រឹត”ទី៩ របស់គ.ជ.ប.ថ្មី ចំណែកឯសមាជិកបួនរូបជ្រើសរើសដោយគណបក្សកាន់អំណាច និងសមាជិកបួនរូបទៀតជ្រើសរើសដោយគណបក្សប្រឆាំង៕ សុខុម