អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សុន ឆ័យ ថាដំណើរការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៥ នេះអាក្រក់ហួសការស្មាន ព្រោះថាបក្សកាន់អំណាចបានគ្រប់គ្រងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ក្នុងដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតនេះ ជាពិសេសគឺស្ថាប័ន គ.ជ.ប។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សុន ឆ័យ បានលើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីរាត្រីថ្ងៃទី៧ មិថុនា ថា ការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី៥ មិថុនា កន្លងទៅ គណបក្សភ្លើងទៀនទទួលបានមេឃុំ ៤នាក់ គឺជាលទ្ធផលក្រោយពីការលួចសន្លឹកឆ្នោតរបស់បក្សកាន់អំណាចប៉ុណ្ណោះ ហើយគណបក្សរបស់លោកត្រូវតែទទួលយកលទ្ធផលនេះ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតអាចពឹងពាក់បានខ្លះនៅឃុំដែលគណបក្សភ្លើងទៀនឈ្នះមេឃុំ។
លោក សុន ឆ័យ អះអាងថា ក្នុងដំណាក់កាលនេះ គណបក្សភ្លើងទៀនកំពុងតែដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តនៅតាមបណ្តាខេត្តនីមួយៗ ចំពោះភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមការិយាល័យនៃឃុំ-សង្កាត់ដែលខ្លួនដាក់បេក្ខជនឈរឈ្មោះ។
លោកបន្តថា គណបក្សភ្លើងទៀនក៏គ្រោងនឹងជួបជាមួយគណបក្សនយោបាយដែលមើលឃើញពីភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតនេះដែរ ដើម្បីតវ៉ាទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតឱ្យរកយុត្តិធម៌ចំពោះបញ្ហានេះ។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនរូបនេះបញ្ជាក់ថា ដើម្បីធានានូវឯករាជភាពរបស់ស្ថាប័នអាជ្ញាកណ្ដាល គឺគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) មិនត្រូវឱ្យមានមន្ត្រីរបស់គណបក្សនយោបាយទៅដឹកនាំនោះទេ ប៉ុន្តែគេត្រូវជ្រើសរើសមនុស្សដែលមានសមត្ថភាព និងប្រវត្តិល្អត្រឹមត្រូវមកពីស្ថាប័នក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដូចជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជាដើម ឱ្យចូលមកដឹកនាំស្ថាប័ននេះ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៥ ឆ្នាំ២០២២ នេះទើបតែត្រូវបានបញ្ចប់ក្រោមពាក្យរិះគន់ជុំទិសថាជាការបោះឆ្នោតមួយដែលមិនត្រឹមត្រូវ និងគ្មានតម្លាភាព។
ប្រធានអង្គការអភិវឌ្ឍផ្នត់គំនិត លោក សេក សុជាតិ បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចពិភាក្សានេះដែរថា ប្រសិនបើគណបក្សនយោបាយក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ចង់បានការបោះឆ្នោតមួយដែលប្រកបដោយតម្លាភាព សេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ត្រូវតែនាំគ្នាផ្លាស់ប្ដូរសមាសភាពគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលជាមន្ត្រីរបស់គណបក្សនយោបាយចេញឱ្យអស់ ដោយជំនួសមកវិញនូវសមាសភាពដែលមានភាពឯករាជ្យសម្រាប់ដឹកនាំស្ថាប័ននេះ។
លោក សេក សុជាតិ បញ្ជាក់ថា ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរនូវសមាសភាពនៃស្ថាប័ននេះបាន ក្រុមអ្នកនយោបាយដែលនិយមប្រជាធិបតេយ្យត្រូវតែរក្សាការរួបរួម និងចៀសឱ្យផុតពីការបែកបាក់កម្លាំងសាមគ្គីរបស់ខ្លួន ព្រោះថាបើពួកគេបែកខ្ញែកកម្លាំងគ្នាដូចសព្វថ្ងៃនេះ ការចង់បានរបស់ពួកគេក៏មិនអាចធ្វើទៅបានដែរ ស្របពេលដែលបក្សកាន់អំណាចរក្សាកម្លាំងរបស់គេយ៉ាងរឹងមាំទៅហើយនោះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនិកហ្វិច (NICFEC) លោក សំ គន្ធាមី បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា បញ្ហាដែលបានកើតឡើងបណ្ដាលមកពីកត្តាចម្បង៣ ក្នុងនោះមកពីស្ថាប័ន គ.ជ.ប ខ្វះឯករាជ្យពេញលេញ រីឯក្រុមអ្នកនយោបាយដែលទទួលផលប្រយោជន៍ពីការបោះឆ្នោតនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាល មិនចេះធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីបង្កើតសំឡេងរួម ទាមទារលក្ខខណ្ឌ ឬស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ ដែលពួកគេគិតថាជាដើមចមបង្កការគំរាមកំហែងមុនពេលចូលប្រកួត និងមួយទៀតអាចមកពីការមិនអើពើដើម្បីតម្កល់ប្រយោជន៍រួមរបស់អ្នកនយោបាយដែលមានប្រៀប។
លោកយល់ថា បញ្ហានេះនឹងកើតឡើងក្រោយការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រដែលគ្រោងធ្វើនៅឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខម្តងទៀត បើក្រុមអ្នកនយោបាយនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនអាចធ្វើការរួមគ្នាបាន។
យោងតាមរបាយការណ៍សង្ខេបបឋមស្ដីពីស្ថានភាពនៃដំណើរការនៅថ្ងៃបោះឆ្នោត និងរាប់សន្លឹកឆ្នោតរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៥ ដែលចេញនៅថ្ងៃទី៧ ខែមិថុនា បានឱ្យដឹងថា អំឡុងពេលបោះឆ្នោត នាថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ពួកគេរកឃើញនូវភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួននៅតាមមណ្ឌល ឬការិយាល័យបោះឆ្នោត ដូចជាមានវត្តមានអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន សមាជិកភូមិ មេភូមិ មេឃុំ ចៅសង្កាត់ មន្ត្រីនគរបាល និងបេក្ខជនឈរឈ្មោះ បានទៅឈរនៅក្នុងបរិវេណការិយាល័យបោះឆ្នោត ឬតាមភូមិនានាក្នុងឃុំ-សង្កាត់របស់ខ្លួន៕