គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចលុបឈ្មោះ និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំង រួមទាំងអ្នកវិភាគនយោបាយចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោតរយៈពេលពី ២០-២៥ឆ្នាំ។
ក្នុងសេចក្ដីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញ (PEC) ចេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ បានលុបឈ្មោះលោក សម រង្ស៉ី ចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោតចំនួន ២៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ចំនួន ២០លានរៀល ខណៈមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ រួមទាំងសកម្មជនផងសរុបចំនួន ១៣នាក់។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងទាំងនោះរួមមានអ្នកស្រី មូរ សុខហួរ លោក ឡុង រី លោក ហូរ វ៉ាន់ លោក អេង ឆៃអ៊ាង លោក នុត រំដួល លោក គង់ សភា និងសកម្មជនជាង ១០នាក់ទៀតត្រូវបានលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោតចំនួន ២០ឆ្នាំ និងពិន័យម្នាក់ ១០លានរៀល។
ក្រៅពីថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញដែលស្ថិតក្រោមបញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានលុបឈ្មោះប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ និងប្រធានអង្គការមាតាធម្មជាតិ លោក ឆឺយ ឧត្តមរស្មី ចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោតចំនួន ២០ឆ្នាំ និងពិន័យប្រាក់ម្នាក់ៗ ១០លានរៀលផងដែរ។
បើតាមសេចក្ដីសម្រេចគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញ អះអាងថា ការលុបឈ្មោះ និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះថ្នាក់ដឹកនាំ សកម្មជនបក្សប្រឆាំង រួមទាំងលោក គឹម សុខ និងលោក ឆឺយ ឧត្តមរស្មី ក្រោមលេសថា អ្នកទាំងអស់នេះធ្វើសកម្មភាពណែនាំ និងញុះញង់ឲ្យអ្នកបោះឆ្នោតបំផ្លាញ ឬធ្វើឲ្យខូចសន្លឹកឆ្នោត។
សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីលោក សម រង្ស៊ី និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងបាននៅឡើយ ជុំវិញវិធានការរបស់គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបានលុបឈ្មោះ និងដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះពួកគាត់នោះ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ថា ការគូសសន្លឹកឆ្នោតចោលមិនរំលោភច្បាប់ណាមួយនោះទេ ពីព្រោះវាជាកាយវិការដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់អ្នកបោះឆ្នោតដែលមិនសប្បាយចិត្ត។ លោកបញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯងទេដែលជាអ្នកបំផ្លាញការបោះឆ្នោត ដោយគាត់ធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតនេះគ្មានន័យអ្វីទាល់តែសោះ ពីព្រោះគាត់មិនឲ្យបក្សភ្លើងទៀនដែលជាគូប្រកួតពិតប្រាកដចូលរួម។
លោក សម រង្ស៊ី អះអាងថា ការមិនអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សភ្លើងទៀនចូលរួមនេះ វាបង្ហាញឲ្យឃើញថា លោក ហ៊ុន សែន ជាឃាតករដែលបានសម្លាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាយ៉ាងពិតប្រាកដ។
ចំណែកប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយ លោក គឹម សុខ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ថា លោកមិនស្ដាយចំពោះវិធានការបំពានច្បាប់របស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការលុបឈ្មោះលោកចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត ពីព្រោះគោលដៅរបស់លោកមិនមែនដើម្បីធ្វើតំណាងរាស្ត្រនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា គោលបំណង និងឆន្ទៈរបស់លោក គឺផ្លាស់ប្ដូរអំណាចផ្ដាច់ការដែលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន បច្ចុប្បន្នចេញ ហើយដាក់ជំនួសមកវិញនូវប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដើម្បីបម្រើបុព្វហេតុជាតិ និងបម្រើផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ។
លោក គឹម សុខ អះអាងថា តួនាទី និងតំណែងជាតំណាងរាស្ត្រ ឬរដ្ឋមន្ត្រី ឬមន្ត្រីនោះ វាមិនសំខាន់សម្រាប់លោកឡើយ ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់ ហើយលោកចង់បាននោះ គឺការចូលរួមចំណែកក្នុងចលនាប្រជាធិបតេយ្យ ពលិកម្ម ដើម្បីបុព្វហេតុប្រទេសជាតិ ដោយធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រទេសជាតិឆាប់ផ្លាស់ប្ដូរទៅជារកប្រជាធិបតេយ្យវិញតែប៉ុណ្ណោះ។
ការចាត់វិធានការរបស់គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញ ក្រោមបញ្ជាលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក សម រង្ស៊ី និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ សកម្មជនបក្សប្រឆាំង អ្នកស្រឡាញ់ប្រជាធិបតេយ្យដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេស បាននាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការមួយដោយអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យទៅបោះឆ្នោតធម្មតា ប៉ុន្តែគូសសន្លឹកចោល ដោយសារគ្មានគណបក្សពួកគេពេញចិត្ត និងដើម្បីប្រឆាំងអំពើអយុត្តិធម៌ផងដែរ។
ទន្ទឹមនឹងការធ្វើយុទ្ធនាការគូសខ្វែងសន្លឹកឆ្នោតចោលនេះ បុរសខ្លាំងក្រាញអំណាចជិត ៤០ឆ្នាំនៅកម្ពុជាក៏បានបញ្ជាទៅគ្រប់គណបក្សនយោបាយដែលចូលរួមបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា នេះ ឲ្យចូលរួមសហការ និងជួយបង្រៀនដល់ពលរដ្ឋគូសសន្លឹកឆ្នោតឲ្យបានត្រឹមត្រូវផងដែរ។
ការចុះបង្រៀនគូសសន្លឹកឆ្នោតទៅដល់ផ្ទះ និងដល់ក្នុងមុងរបស់ពលរដ្ឋពីសំណាក់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន ជាការស្ទង់មតិចំពោះអ្នកគាំទ្រ ដោយលាយឡំនឹងការគំរាមកំហែងលើពលរដ្ឋផងដែរ។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ បណ្ដាប្រទេសលោកសេរី ក្នុងនោះប្រទេសអូស្ត្រាលី អាមេរិក ជប៉ុន និងបារាំង ជាដើម មិនបានដាក់អ្នកសង្កេតការណ៍នោះទេ ខណៈគេហទំព័រ ឬវេបសាយកំណត់ត្រា ដែលចេញដោយមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM) បង្ហាញថា អ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា នេះចំនួន ៨០% មានទំនាក់ទំនងជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច៕