មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងយុត្តិធម៌កម្ពុជា អះអាងថា ក្រសួងកំពុងត្រៀមស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយ និងលើកលែងទោសដល់ទណ្ឌិតជិត ១០០០នាក់ (៩០២នាក់) នៅថ្ងៃបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ថ្ងៃ៩ វិច្ឆិកា និងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ ខាងមុខនេះ។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងយុត្តិធម៌លោក គឹម សន្តិភាព សរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកា នេះថា នៅថ្ងៃអង្គារនេះ ក្រសួងយុត្តិធម៌នឹងបើកកិច្ចប្រជុំពិនិត្យវាយតម្លៃលើសំណើសុំបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសដល់ទណ្ឌិតក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ០៩ វិច្ឆិកា និងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក នាពេលខាងមុខនេះលើទណ្ឌិតចំនួន ៩០២នាក់ ហើយក្នុងនោះក៏មានអ្នកទោសជាស្ត្រីចំនួន ៦១នាក់ផងដែរ។
លោក គឹម សន្តិភាព លើកឡើងថា ការប្រជុំពិនិត្យ និងវាយតម្លៃលើសមាសភាពទណ្ឌិតនេះ គឺតាមរយៈសំណើគណៈកម្មការពន្ធនាគាររាជធានី-ខេត្តទាំង ២៣ និងតាមសំណើរបស់គណៈកម្មការក្រសួងមហាផ្ទៃ មណ្ឌលអប់រំកែប្រែទាំង០៤ ដែលបានស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសដល់ទណ្ឌិតក្នុងឱកាសនៃពិធីបុណ្យជាតិទាំងពីរនេះ។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងយុត្តិធម៌រូបនេះអះអាងថា ក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ៩ វិច្ឆិកា ទណ្ឌិតជាង ៤០០នាក់ (៤៦៤នាក់) ក្នុងនោះស្ត្រី ៣៤នាក់ ត្រូវបានស្នើសុំមកក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីពិនិត្យ និងវាយតម្លៃ ដោយស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយទោសចំនួន ៤៣២នាក់ និងស្ត្រី ២៩នាក់ ចំណែកទណ្ឌិត ៣២នាក់ទៀតដែលមានស្រី ០៥នាក់ គឺស្នើសុំលើកលែងទោសតែម្តង។
លោក គឹម សន្តិភាព បញ្ជាក់ថា ដោយឡែកក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក ទណ្ឌិតចំនួន ៤៣៨នាក់ដែលមានស្រី ២៧នាក់ បានស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយទោសចំនួន ៤១៨នាក់ ដែលមានស្រី ២៦នាក់ ខណៈទណ្ឌិត ២០នាក់ផ្សេងទៀតដែលមានស្រីម្នាក់ ក៏បានស្នើសុំលើកលែងទោសផងដែរ។
ជារៀងរាល់ពេលបុណ្យជាតិ និងព្រឹត្តិការណ៍ជាតិធំៗ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរតែងតែឡាយព្រះហស្តលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យ ព្រះរាជទានផ្ដល់នូវការបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសដល់ទណ្ឌិតដែលជាប់ក្នុងពន្ធនាគារ ដើម្បីឱ្យពួកគេរួចផុតរយៈពេលនៃការអនុវត្ដទោសពន្ធនាគារមកតិចជាងមុន ឬឱ្យរួចផុតពីទោសដាក់ពន្ធនាគារ ដោយត្រូវបានដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ជាដើម។
មាត្រា ២៧ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងថា ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់មានព្រះរាជសិទ្ធិបន្ធូរបន្ថយ និងលើកលែងទោសដែលត្រូវបានកំណត់នៅក្នុងព្រះរាជក្រឹត្យកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ថា ការបន្ធូរបន្ថយ និងការលើកលែងទោស ត្រូវធ្វើឡើងនៅក្នុងឱកាសនៃពិធីបុណ្យជាតិ ឬព្រឹត្តិការណ៍ធំៗ ដូចជា ទិវាជ័យជម្នះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិ ពិធីបុណ្យវិសាខបូជា ពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិ និងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក ផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកា នេះ ដោយអំពាវនាវឱ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ពិនិត្យឱ្យបានច្បាស់លាស់ជុំវិញការពិនិត្យលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកទោសដែលត្រូវស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយ និងលើកលែងទោសទាំងនោះ ព្រោះថាកន្លងមកក៏មានការលេចធ្លាយនូវព័ត៌មានមិនល្អជាច្រើន ទាក់ទិននឹងការបញ្ចូលឈ្មោះអ្នកទោសទៅក្នុងបញ្ជីដែលមិនទាន់គ្រប់លក្ខខណ្ឌត្រូវបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសនេះផងដែរ ដោយការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមមួយចំនួនពីសំណាក់អ្នកទោសដែលត្រូវរ៉ូវគ្នា។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា លើកឡើងថា ក្នុងការពិនិត្យ និងវាយតម្លៃសមាសភាពអ្នកទោសក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ ក្រសួងយុត្តិធម៌ក៏គួរតែពិនិត្យលើសមាសភាពអ្នកទោសមនសិការនានាផងដែរ ក្នុងការបន្ធូរបន្ថយ ឬលើកលែងទោសដល់ពួកគេ ដែលជាផ្នែកក្នុងការចូលរួមបន្ធូរបន្ថយការរឹតត្បិតលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងការកាត់បន្ថយការរឹតត្បិតលើសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើក្រសួងយុត្តិធម៌គ្រាន់តែសម្រេចបន្ធូរបន្ថយទោស ឬលើកលែងទោសចំពោះឈ្មោះអ្នកទោសដែលមានក្នុងបញ្ជីដែលបានដាក់បញ្ចូលដោយគណៈកម្មការពន្ធនាគារ ដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ នោះអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់ដំណើរការនេះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ហើយការធ្វើបែបនេះ ក៏ជាកត្តាមួយនាំទៅរកការបំបាត់អំពើពុករលួយរបស់មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមដែរ ដើម្បីបញ្ឈប់ទទួលផលប្រយោជន៍ណាមួយពីអ្នកទោសដែលមិនទាន់ត្រូវទទួលបានការបន្ធូរបន្ថយទោស និងការលើកលែងទោសតាមលក្ខខណ្ឌច្បាប់នោះ។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២២ ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបង្ហាញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ក្នុងឆ្នាំ២០២២ មានជនជាប់ឃុំសរុបចំនួនជិត ៤ម៉ឺននាក់ (៣៨០៤៩នាក់) ក្នុងនោះទណ្ឌិតមានចំនួនជាង ១ម៉ឺននាក់ (១១៣៥០នាក់) ពិរុទ្ធជនជាង ១ម៉ឺននាក់ (១២០០៦នាក់) និងបានអនុវត្តដីកាដោះលែងចំនួនជាង ១ម៉ឺននាក់ផងដែរ (១២០០៦នាក់)។
ចំណែករបាយការណ៍អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស និងទិន្នន័យពន្ធនាគារ បានបង្ហាញកាលពីចុងឆ្នាំ២០២១ ថា ជាង ៧០ភាគរយនៃអ្នកជាប់ពន្ធនាគារជិត ៤០០០០នាក់នៅកម្ពុជា គឺជាអ្នកដែលរង់ចាំសាលក្រមស្ថាពរ និងជាប់ឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ប៉ុន្តែត្រូវជាប់នៅក្នុងទីដែលខ្វះអនាម័យ និងណែនចង្អៀតដូចអ្នកទោសនានាដែរ។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរបានបន្ធូរបន្ថយ និងលើកលែងទោសដល់ទណ្ឌិតចំនួនជាង ៦០០នាក់ (៦៨៣នាក់) ដែលបានដាក់ពាក្យស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក និងពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិ៕