តំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អ៊ុំ សំអាន ព្រមានថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងក្លាយជាជនក្បត់ជាតិដូចលោក ហ៊ុន សែន ឪពុករបស់គាត់ដែរ ប្រសិនបើគាត់ហ៊ានយកតំបន់សមុទ្រត្រួតស៊ីគ្នារវាងកម្ពុជា-ថៃ ទំហំជាង ២៦០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ទៅចូលរួមសហការរកស៊ីប្រេង និងឧស្ម័នជាមួយថៃ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់គាត់ទៅកាន់ប្រទេសថៃ នៅខែក្រោយនេះ។
លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១២ មករា ថា តំបន់សមុទ្រត្រួតស៊ីគ្នាជាង ២៦០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ គឺស្ថិតក្នុងតំបន់សមុទ្រ ៣០០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េដែលថៃ បានយកពីប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគីរវាងថៃ និងវៀតណាម ឆ្នាំ១៩៩៧ ដោយផ្អែកលើសន្ធិសញ្ញាតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្ត្រឆ្នាំ១៩៨២ ខណៈកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគីរវាងថៃ និងវៀតណាម ឆ្នាំ១៩៩៧ នោះ ត្រូវបានទុកជាមោឃៈដោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ទៅហើយនោះ។
លោក អ៊ុំ សំអាន លើកឡើងថា សន្ធិសញ្ញាតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្ត្រឆ្នាំ១៩៨២ ដែលធ្វើឡើងក្នុងសម័យវៀតណាម ត្រួតត្រាកម្ពុជា បានធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់ដែនសមុទ្រខ្មែរទៅថៃ និងវៀតណាម យ៉ាងច្រើន ក្នុងនោះ កម្ពុជាបានបាត់បង់កោះគុតទាំងស្រុងទៅប្រទេសថៃ នៅឆ្នាំ២០១០ ហើយដោយសារតែការបាត់បង់កោះគុត នេះហើយ ទើបបណ្តាលឱ្យព្រំដែនសមុទ្រខ្មែរបាត់បង់ដែរ ព្រោះការកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រ គឺត្រូវយកចំណុចខ្ពស់បំផុតនៃកោះគុតធ្វើជាគោល ដើម្បីតម្រង់ខ្សែបន្ទាត់ព្រំប្រទល់សមុទ្រ ក្នុងនោះសន្ធិសញ្ញាបារាំង-សៀម ឆ្នាំ១៩០៧ ក៏បានចែងពីការយកកោះគុតធ្វើជាគោលក្នុងការកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រកម្ពុជា-ថៃ ដែរ។
តំណាងរាស្ត្រអតីតបក្សប្រឆាំងរូបនេះអះអាងថា នៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៩៧ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ធ្លាប់តវ៉ាជាមួយថៃ នៅទីក្រុងបាងកក ជុំវិញការរំលោភដែនសមុទ្រកម្ពុជាដែលមានទំហំ ៣០០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េនេះដែរ ប៉ុន្តែត្រូវបរាជ័យ ដូច្នេះនៅពេលដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចូលរួមក្នុងគម្រោងរកស៊ីប្រេង និងឧស្ម័នរួមគ្នានៅតំបន់សមុទ្រត្រួតស៊ីគ្នាជាមួយថៃ ម្តងនេះ មានន័យថា កម្ពុជាមិនត្រឹមតែមិនអាចទាមទារដែនសមុទ្រ ៣០០០០គីឡូម៉ែត្រក្រឡាដែលបាត់ទៅនោះទេ គឺថែមទាំងត្រូវកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រលើតំបន់សមុទ្រត្រួតស៊ីគ្នាជាង ២៦០០០គីឡូម៉ែត្រក្រឡាជាមួយថៃ នៅថ្ងៃអនាគតថែមទៀត។
លោក អ៊ុំ សំអាន ព្រមានថា កម្ពុជាត្រូវចរចាកំណត់ព្រំដែនសមុទ្ររបស់ខ្លួនជាមួយថៃ ជាមុនសិន មុននឹងចាប់ផ្តើមគម្រោងរកស៊ីជាមួយគ្នាក្នុងតំបន់សមុទ្រត្រួតស៊ីគ្នានេះ ព្រោះកម្ពុជាបានបាត់បង់ដែនសមុទ្ររបស់ខ្លួនអស់ជាច្រើនអន្លើទៅប្រទេសជិតខាងរួចទៅហើយ ដូចជា កោះត្រល់ ចង្កោមកោះក្រចកសេះ ដែលបានបាត់បង់ទៅវៀតណាម ៣ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ ៣ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េ រួមទាំងការដាក់សមុទ្រខ្មែរជាតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នារួមជាមួយវៀតណាម ១ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រការ៉េ នាពេលបច្ចុប្បន្នទៀតនោះ។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ កាសែតថៃ បាងកកប៉ុស្តិ៍ បានចុះផ្សាយថា ជំនួបរវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ស្រេតថា ថាវីស៊ីន គ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ នេះ ដែលនឹងលើកយកប្រធានបទសំខាន់មួយមកពិភាក្សាជាថ្មីក្នុងការរកដំណោះស្រាយបញ្ហាតំបន់ប្រេងត្រួតស៊ីគ្នាក្នុងដែនសមុទ្ររវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្រោយជាប់គាំងតាំងពីឆ្នាំ២០០១ មក។
ប្រភពដដែលអះអាងថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ លោក ប៉ានព្រី ផាហិថថានុក្រ៍ (Parnpree Bahiddha-Nukara) ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ថៃ កំពុងទន្ទឹងចាំមើលលទ្ធផលច្បាស់លាស់នៃជំនួបរវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ខាងមុខ និងថាបន្ទាប់មកទៀត ក្រសួង និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងមានចំណាត់ការទៅតាមនីតិវិធីតែម្តង។
សិទ្ធិអភិវឌ្ឍន៍លើតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នាក្នុងឈូងសមុទ្រថៃ គឺជាចំណុចនៃជម្លោះទាមទាររវាងកម្ពុជា-ថៃ តាំងពីដើមទសវត្សរ៍១៩៧០ មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែនៅអំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០១ កម្ពុជា និងថៃ បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់កិច្ចចរចាអភិវឌ្ឍន៍ប្រេង និងឧស្ម័ននៅតំបន់នោះ ប៉ុន្តែអ្វីៗត្រូវបានផ្អាកទៅវិញ នៅពេលថៃ ប្តូរនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាលពីឆ្នាំ២០០៩។
យ៉ាងណាក៏ដោយ កិច្ចពិភាក្សាស្ដីពីការអភិវឌ្ឍប្រេងនៅលើតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នាក្នុងឈូងសមុទ្រថៃ នេះ ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានប្រទេសទាំងពីរគូសវាសឡើងវិញដែរ តែត្រូវអាក់ខានដោយសារវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩។
យ៉ាងណាមិញ ក្នុងដំណាក់កាលគ្រប់គ្រងនៃរដ្ឋាភិបាលលោក ស្រេតថា ថាវីស៊ីន សម្រាប់អាណត្តិថ្មីនេះ ភាគីថៃបានកែប្រែយុទ្ធសាស្ត្រចរចាតាមរយៈនៃការប្តូរជំហរបោះបង្គោលព្រំដែនសមុទ្រជាមួយកម្ពុជាវិញ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋលោក គឹម សុខ បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា លោកមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងជុំវិញដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅកាន់ប្រទេសថៃ នៅខែកុម្ភៈ ខាងមុខនេះ ព្រោះថាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អាចនឹងធ្វើសម្បទានតាមការស្នើពីថៃ នៅដែនសមុទ្រត្រួតស៊ីគ្នារវាងកម្ពុជា-ថៃ ជាថ្នូរនឹងការស្នើសុំឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ពិនិត្យសកម្មភាពគណបក្សកាវក្លៃ ក្រោមលេសកម្ចាត់សកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរដែលកំពុងជ្រកកោនក្នុងទឹកដីថៃ សព្វថ្ងៃនេះ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាខាតបង់ប្រយោជន៍គ្រប់យ៉ាងដ៏ច្រើននាពេលអនាគត៕