អគ្គនាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន អាហ្គ្រីប៊ី (AGRIBEE) ដែលជាម្ចាស់គណនីហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ ប៉ែន ជីវ័ន្ត (Chivann Pen) ត្រូវបានបើកកកាយឡើងវិញសាជាថ្មីនូវការចោទប្រកាន់ពីការចេញសែកស្អុយកាលពីឆ្នាំ២០២៣ បន្ទាប់ពីរងនូវបណ្តឹងពីសំណាក់អតីតប្រធានអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាលោក ព្រាប កុល ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ក្នុងឆ្នាំ២០២៤។
ក្រុមកសិករដែលជាអ្នករកស៊ីលក់ទិញអង្កាមជាច្រើននាក់ កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ បានអំពាវនាវសុំឱ្យស្ថាប័នតុលាការ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ មានចំណាត់ការដោះស្រាយចំពោះអគ្គនាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន អាហ្គ្រីប៊ី (AGRIBEE) លោក យ៉ង់ ប៉ាក់ ជុំវិញការចេញមូលប្បទានបត្រឥតមានសាច់ប្រាក់ (សែកស្អុយ) ចំនួន ៥សន្លឹក ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់សរុបជាង ៩ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក (៩០២៣៤,០១ដុល្លារ) ជុំវិញការទិញលក់អង្កាមកាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅ។
អ្នកស្រី ឡុង រ័ត្ន តំណាងក្រុមកសិកររងគ្រោះ រៀបរាប់ថា កាលពីអំឡុងថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ កសិករមួយក្រុមរួមទាំងអ្នកស្រីផង បានសហការរកស៊ីទិញលក់អង្កាមជាមួយលោក យ៉ង់ ប៉ាក់ ក្រោយបុគ្គលរូបនេះលួងលោមបញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកស្រី និងកសិករទាំងនោះ និងឱ្យអ្នកស្រីប្រមូលទិញអង្កាមពីបណ្តារោងម៉ាស៊ីននានាយកមកលក់ឱ្យខ្លួន ដោយធានាឱ្យតម្លៃខ្ពស់ជាងទីផ្សារ និងសន្យាទូទាត់លុយត្រឹមតែរយៈពេល ៣ថ្ងៃយ៉ាងយូរ បន្ទាប់ពីអ្នកស្រីដឹកអង្កាមដល់ទីតាំងរបស់គេ។
ប្រភពខាងលើអះអាងថា ក្រុមកសិកររងគ្រោះដែលមានអ្នកស្រីជាតំណាង បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ តាំងពីថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ និងទាមទារឱ្យបុគ្គលរូបនេះមកទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ព្រោះថាបុគ្គលនេះបានគេចវេះមិនទូទាត់ប្រាក់មកឱ្យអ្នកស្រីតាមការទាមទារឡើយ ខណៈតុលាការក៏មិនទាន់មានចំណាត់ការមួយមានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយដែរ។
អ្នកស្រី ឡុង រ័ត្ន បញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាមានបណ្តឹងនៅតុលាការហើយក៏ដោយ ក៏បុគ្គលឈ្មោះ យ៉ង់ ប៉ាក់ នេះបានបង្ហាញសកម្មភាពឥតខ្លាចញញើតអ្វីឡើយ ដោយព្យាយាមគំរាមកំហែងឱ្យអ្នកស្រីដកពាក្យបណ្តឹងជាថ្នូរនឹងទូទាត់ប្រាក់ថ្លៃលក់ទិញអង្កាមដែលខ្លួនបានជំពាក់ជាង ៩ម៉ឺនដុល្លារ មកត្រឹមតែ ១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកវិញ ចំណែកតុលាការបានត្រឹមកោះហៅបុគ្គលនេះមកសាកសួរប៉ុណ្ណោះ តែពុំឃើញចាត់វិធានការច្បាប់ឱ្យបុគ្គលនេះដោះស្រាយមូលប្បទានបត្រឥតសាច់ប្រាក់នេះឡើយ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវលោក សេក សុជាតិ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៦ មករា នេះថា វិធានការតុលាការកន្លងមកតែងរងនូវការរិះគន់ពីមជ្ឈដ្ឋាននានាជាបន្តបន្ទាប់ ដោយពួកគេត្អូញត្អែរថា តុលាការហាក់អនុវត្តច្បាប់ឆាប់រហ័សសម្រាប់តែមានអ្នកលុយ និងមានអំណាច ប៉ុន្តែពលរដ្ឋក្រីក្រដូចជាពួកគេមិនងាយនឹងទទួលបានយុត្តិធម៌ទេ បើទោះបីជាពាក្យបណ្តឹងបានដាក់ជូនតុលាការយូរហើយក៏ដោយ។
លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា ដើម្បីធានាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជា និងផ្តល់ទំនុកចិត្តសម្រាប់ពលរដ្ឋ និងផ្តល់ការជឿជាក់លើការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល ស្ថាប័នអនុវត្តច្បាប់ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត ត្រូវតែធានានូវការអនុវត្តតួនាទីរបស់ខ្លួនឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមការកំណត់របស់ច្បាប់ ក្នុងគោលដៅផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ ទោះជនរងគ្រោះទាំងនោះជាពលរដ្ឋសាមញ្ញគ្មានសិទ្ធិអំណាច ឬលុយកាក់ក៏ដោយ។
ប្រភពខាងលើអំពាវនាវឱ្យស្ថាប័នតុលាការដែលជាអំណាចមួយសម្រាប់ធានានីតិរដ្ឋរបស់សង្គមជាតិ និងក្រសួងយុត្តិធម៌ ត្រូវតែពិនិត្យការអនុវត្តច្បាប់ចំពោះស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធឱ្យបានហ្មត់ចត់ ដើម្បីជំរុញ និងធានានូវការអនុវត្តច្បាប់កុំឱ្យមានភាពលម្អៀង និងបង្កប់នូវការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដែលជាហេតុធ្វើឱ្យធ្លាក់ចុះនូវប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជា។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ថា បើប្រៀបធៀបចំណាត់ការរបស់តុលាការជុំវិញបណ្តឹងលោក ព្រាប កុល លើលោក យ៉ង់ ប៉ាក់ គឺមានភាពឆាប់រហ័សជាងករណីមួយចំនួន ដូចជា ករណីវាយប្រហារលើសកម្មជនសង្គម សកម្មជននយោបាយ មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងឃាតកម្មក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ដែលជារឿងធំៗ ជាដើម ក្នុងនោះមានករណីខ្លះ សមត្ថកិច្ចខកខានវែកមុខចាប់ឃាតករពិតមកផ្ដន្ទាទោសរហូតដល់ទៅរាប់សិបឆ្នាំឯណោះ ដែលបញ្ហានេះត្រូវគេមើលឃើញថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាបែងចែកការអនុវត្តទៅតាមសំណុំរឿងដែលកើតមាន។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អំពាវនាវឱ្យស្ថាប័នតុលាការ និងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច អនុវត្តច្បាប់ដោយផ្អែកទៅលើវិធានការច្បាប់ដោយស្មោះត្រង់ ដើម្បីលើកកម្ពស់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងនីតិរដ្ឋរបស់កម្ពុជា និងដើម្បីរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះផងដែរ ព្រោះថាមានករណីខ្លះទៀតដែលសមត្ថកិច្ចមានឆន្ទៈស្រាវជ្រាវក្រោមការអនុវត្តច្បាប់ដោយហ្មត់ចត់ គឺអាចដោះស្រាយបាន និងចាប់ខ្លួនជនល្មើសមកទទួលទោសចំពោះមុខច្បាប់ដោយឆាប់រហ័សផងដែរ។
ទាក់ទិននឹងការអនុវត្តច្បាប់នៅកម្ពុជា គម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក (The World Justice Project) បានចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនស្ដីពីនីតិរដ្ឋសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ ថា កម្ពុជាបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខទី១៤១ ក្នុងចំណោម ១៤២ប្រទេស ដែលមាននីតិរដ្ឋទាបបំផុត ដោយសារតែគេរកឃើញថា ការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្មានតម្លាភាព មានការគំរាមកំហែងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ និងការមិនធានាបាននូវប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់ខ្លួន ជាដើម៕