អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ដើម្បីកែប្រែផ្នត់គំនិត ជំរុញឱ្យតុលាការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ដោយគ្មានការគប់គិតជាបក្ខពួក ជុំវិញការប្រព្រឹត្តអំពើឆបោករបស់ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា តាមបណ្តឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាជនរងគ្រោះ ហើយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏គួរតែពិចារណាស្នើទៅព្រះមហាក្សត្រដកគោរមងារជាឧកញ៉ាចេញដែរ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវលោក សេក សុជាតិ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៣ មីនា នេះថា ពិតជាគួរឱ្យអបអរសាទរដែលតុលាការអនុវត្តវិធានការច្បាប់ចាប់ខ្លួនឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ដែលកំពុងប្រព្រឹត្តអំពើឆបោកលុយកាក់ពីប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រនៅពេលនេះ ព្រោះថាបើអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចបណ្តែតឱ្យទង្វើបែបនេះចេះតែរីកធំធាត់ដោយគ្មានវិធានការច្បាប់ នោះនឹងបង្កទៅជាគំរូដ៏អាក្រក់សម្រាប់សង្គមជាតិកាន់តែខ្លាំង ដែលអាចធ្វើឱ្យឧកញ៉ាប្រភេទនេះចេញមកបោកលុយប្រជាពលរដ្ឋបន្តទៀតជាមិនខាន។
លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា ក្រៅពីការអនុវត្តច្បាប់លើបុគ្គលរូបនេះ តុលាការ និងរដ្ឋាភិបាល ក៏គួរតែពិចារណាជួយរកដំណោះស្រាយសមរម្យដល់ម្ចាស់លុយរងគ្រោះពីការបោកប្រាស់នេះផងដែរ ដើម្បីជួយសម្រាលវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្នុងគ្រួសាររបស់ពួកគេដែលបានខាតបង់ទ្រព្យសម្បត្តិពីការបោកប្រាស់របស់ឧកញ៉ារូបនេះកន្លងមក ព្រោះថាលុយដែលពលរដ្ឋទាំងនោះខាតបង់ក្នុងម្នាក់ៗរាប់ម៉ឺនដុល្លារ រហូតដល់រាប់សែនដុល្លារឯណោះ ក្នុងនោះក៏មានអ្នកខ្លះធ្លាក់ខ្លួនជាកូនបំណុលធនាគារវ័ណ្ឌក ដោយសារតែខ្ចីលុយធនាគារទៅដាក់ទុនក្នុងក្រុមហ៊ុនរបស់ឧកញ៉ារូបនេះដែរ។
ប្រភពដដែលអំពាវនាវឱ្យតុលាការអនុវត្តច្បាប់ដោយហ្មត់ចត់បំផុត ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ពលរដ្ឋរងគ្រោះពីអំពើឆបោកនេះ ដែលមិនមែនគ្រាន់តែចាប់ខ្លួន ហើយចប់រឿងនោះទេ គឺត្រូវអនុវត្តទោសទណ្ឌទៅតាមមាត្រានៃច្បាប់ដែលបានចែង។ ជាងនេះទៀត តុលាការក៏ត្រូវចាត់វិធានការឱ្យឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ផ្តល់សំណងដល់ម្ចាស់ទាំងអស់ឱ្យបានឆាប់ផងដែរ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃអង្គារ ពីបទ ឆបោក តាមបណ្តឹងពលរដ្ឋរងគ្រោះដែលបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគក្នុងក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ារូបនោះនាពេលកន្លងមក។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ សាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា សមត្ថកិច្ចខេត្តសៀមរាប បានចាប់ខ្លួនឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ប្រធានក្រុមហ៊ុន «ប្រ៊ីនលាន ស៊ីធីវើល» ដែលឆបោកលុយប្រជាពលរដ្ឋរឿងដីធ្លី-ផ្ទះ និងការវិនិយោគក្នុងទំហំទឹកប្រាក់រាប់លានដុល្លារអាមេរិក តាមបណ្តឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានប្តឹងពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសឆបោក រំលោភលើទំនុកចិត្ត។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អតីតនាយកខុទ្ទកាល័យប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក មុត ចន្ថា សរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី១៣ មីនា នេះថា ការចាប់ខ្លួនជនឆបោក និងចោរប្លន់ទ្រព្យសម្បត្តិញើសឈាមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្រោមស្លាកឧកញ៉ា គ្រាន់តែជាជំហានទី១ ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់ ត្រូវរកលុយរាប់សិបលានដុល្លារដែលឧកញ៉ារូបនេះបានបោកប្រាស់កន្លងមក ដើម្បីសងទៅជនរងគ្រោះវិញ នោះទើបជាការរកយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដ។
ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា និងបក្ខពួក ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះចោទថាបានបោកលុយរាប់លានដុល្លារក្នុងរូបភាពទិញដី ផ្ទះ និងការវិនិយោគបានការប្រាក់ខ្ពស់ ប៉ុន្តែនៅទីបំផុត អ្នកខ្លះទទួលបានការប្រាក់តែប៉ុន្មានខែប៉ុណ្ណោះ ហើយក៏លែងបានរហូត ក្នុងនោះមានប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់បានអះអាងថា ពួកគេបានចាញ់បោកឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ដោយខ្ចីលុយពីធនាគារយកមកវិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ារូបនេះ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យពួកគេជំពាក់ធនាគារវ័ណ្ឌករហូតដល់សព្វថ្ងៃ។
អ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា បានទទួលគោរមងារជាឧកញ៉ា កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ពីព្រះមហាក្សត្រ តាមសំណើទូលថ្វាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ហើយឧកញ៉ារូបនេះក៏បានបង្កើតក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យមួយឈ្មោះ «ប្រ៊ីនលាន ស៊ីធីវើល» ដែលរកស៊ីខាងវិនិយោគដីធ្លីក្នុងខេត្តសៀមរាប និងត្រូវបានសម្ពោធជាផ្លូវការកាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ។
ក្រោយបង្កើតក្រុមហ៊ុន ប្រ៊ីនលាន ស៊ីធីវើល ប្រធានក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យរូបនេះបានប្រើស្លាកក្រុមហ៊ុនប្រមូលលុយពីប្រជាពលរដ្ឋពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន តាំងពីក្នុងប្រទេសរហូតដល់ក្រៅប្រទេស ដូចជាប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ជាដើម តាមទម្រង់ឆបោក ផនស៊ី (Ponzi) ទៅវិញ ដោយការផ្តល់ការប្រាក់ទៅដល់បុគ្គលរូបណាដែលបានដាក់លុយក្នុងក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួនតាមគោលការណ៍ដែលក្រុមហ៊ុនបានកំណត់ ដូចជា ដាក់លុយចំនួន ៥ពាន់ដុល្លារអាមេរិក ទទួលបានការប្រាក់ ២០០ដុល្លារអាមេរិកក្នុង ១ខែ និងដាក់លុយចំនួន ១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកទទួលបានការប្រាក់ចំនួន ៤០០ដុល្លារអាមេរិកក្នុង ១ខែ ជាដើម ហើយក៏មានអ្នកដាក់លុយដើម្បីបានការប្រាក់រាប់ពាន់នាក់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការផ្តល់ការប្រាក់នេះ បានត្រឹមតែ ៣ ទៅ ៤ខែប៉ុណ្ណោះ ក៏ត្រូវបានបញ្ឈប់ ដែលជាហេតុនាំឱ្យមានការតវ៉ាពីម្ចាស់លុយទាំងនោះកាលពីពេលថ្មីៗនេះតែម្តង។ ក្រោយផ្ទុះការតវ៉ា ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ព្យាយាមប្រើផែនការបោកប្រាស់មួយជំហានទៀត គឺសន្យាផ្តល់សំណងជាដីឡូត៍ទៅឱ្យម្ចាស់លុយទាំងនោះវិញ ជាថ្នូរនឹងលុយដែលពួកគេបានបណ្ដាក់ទុនកន្លងមកនោះ ក្រោមលេសថា ក្រុមហ៊ុនក្ស័យធន ប៉ុន្តែដីឡូត៍ទាំងនោះមិនមានតម្លៃស្មើនឹងលុយដែលពលរដ្ឋទាំងនោះបានដាក់វិនិយោគក្នុងក្រុមហ៊ុនរបស់ឧកញ៉ារូបនេះទេ ប៉ុន្តែផែនការនេះត្រូវបរាជ័យទៀត។
ក្នុងសម័យបោះឆ្នោតនាខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា បានថតរូបជាមួយអនាគតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលការិយាល័យនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលថាធ្វើឲ្យសាធារណជនយល់ច្រឡំថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចូលហ៊ុនរកស៊ីជាមួយឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា។ ឧកញ៉ារូបនេះក៏បានសារភាពកំហុសថាខ្លួនបានប្រព្រឹត្តធ្វើឲ្យមានការភ័ន្តច្រឡំដូច្នោះមែន ដែលរូបភាពនោះធ្វើឲ្យពលរដ្ឋមិនហ៊ានតវ៉ាខ្លាំងក្លានឹងឧកញ៉ា ក្រែងមានខ្នងក្រាស់ពិតមែន។
គេកត់សម្គាល់ឃើញថា បើឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា អាចប្រើល្បិចដោះដូរដីឡូត៍ថោកៗឱ្យទៅម្ចាស់លុយដែលតវ៉ាទាំងនោះបានសម្រេច នោះលុយដែលគាត់ប្រមូលរាប់សិបលានដុល្លារដែលនៅសល់ពីការបង់ការប្រាក់ ៣ ទៅ ៤ខែកន្លងមក នឹងក្លាយជាលុយរបស់គាត់ដោយស្របច្បាប់ និងរួចខ្លួនពីសំណាញ់ច្បាប់ពីការបោកប្រាស់នេះដោយសុវត្ថិភាព។
ថ្មីៗនេះ គេសង្កេតឃើញថា ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា បានយកប្រាក់ដុល្លារទាំងខ្ទាស់ទៅចែកចាយឲ្យសិស្សសាលា ហើយបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុក។ គេសួរថា តើជាលុយនរណា?
ប្រភេទក្រុមហ៊ុនដែលរកស៊ីបណ្ដាក់ទុនផ្តល់ការប្រាក់ដូចឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ឬហៅថាការឆបោកតាមទម្រង់ ផនស៊ី (Ponzi) ត្រូវគេសង្កេតឃើញថា កំពុងតែធ្វើប្រតិបត្តិការឆបោកពីពលរដ្ឋស្ទើរទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាទៅហើយសព្វថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែគេមិនដែលឃើញរាជរដ្ឋាភិបាលមានវិធានការច្បាប់ណាមួយទៅលើក្រុមហ៊ុនទាំងនោះនៅឡើយទេ ដូចជា ក្រុមហ៊ុន Cambodian Investor Capital Partner ហៅកាត់ថា CIC Partner ដែលកំពុងមានបញ្ហាមិនផ្តល់ការប្រាក់ឱ្យម្ចាស់ភាគហ៊ុនរាប់រយនាក់សព្វថ្ងៃនេះ ជាដើម៕