បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ជំរុញឱ្យអាស៊ាន និងចិន ពង្រីកវិសាលភាពកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ និងស៊ីជម្រៅថែមទៀត ដើម្បីស្ថាបនាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីចិន-អាស៊ានទៅថ្ងៃមុខ។
មេដឹកនាំដែលតែងប្រកាសយកចិនជាមិត្តដែកថែបរូបនេះ បានលើកឡើងក្នុងពិធីបើកពិព័រណ៍ចិន-អាស៊ានលើកទី១៩ តាមប្រព័ន្ធវីដេអូនៅថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នេះថា ចាប់តាំងពីការចុះហត្ថលេខាលើក្របខ័ណ្ឌកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងអាស៊ាន និងចិន ក្នុងឆ្នាំ២០០២ មក កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន និងចិន សម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលប្រកបដោយផ្លែផ្កាខ្ពស់ជាទីបំផុត។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា អាស៊ាន និងចិន ត្រូវផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀតទៅលើការពង្រីកវិសាលភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចរវាងអាស៊ាន និងចិន ឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ និងស៊ីជម្រៅជាងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ លើសពីនេះ ក៏ត្រូវជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល កំណើនបៃតង និងការបង្កើនសមត្ថភាពសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមផងដែរ។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជានឹងខិតខំបន្តពង្រឹងកិច្ចសហការអាស៊ានជាមួយប្រទេសចិន ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ដើម្បីធានានូវចីរភាព និងភាពធន់នៃកិច្ចអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ទាំងពីរ ដើម្បីឱ្យក្លាយជាក្របខ័ណ្ឌស្នូលសម្រាប់ការស្ថាបនាតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន-ចិន ទម្រង់ ៣.០ នាពេលខាងមុខ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក ម៉ែន ណាត បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៦ កញ្ញា នេះថា ការប្រកាសជំរុញឱ្យអាស៊ាន និងចិន ពង្រីកវិសាលភាពកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយបន្ថែមទៀតពីសំណាក់មេដឹកនាំកម្ពុជា ក្នុងនាមប្រធានអាស៊ានប្តូរវេននេះ មិនមែនលោក ហ៊ុន សែន គិតគូរពីផលប្រយោជន៍របស់អាស៊ាននោះទេ ប៉ុន្តែប្រធានអាស៊ានរូបនេះគ្រាន់តែយកតួនាទីរបស់ខ្លួនជាប្រធានអាស៊ានដើរតួបំពេញបំណងឱ្យផែនការចិន ដែលអាចកេងចំណេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ម៉ែន ណាត អះអាងថា អ្នកដែលទទួលផលចំណេញដ៏មហិមាពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ មិនមែនសមាគមអាស៊ាននោះទេ គឺមានតែចិនប៉ុណ្ណោះ ហើយដើម្បីអាចសម្រេចមហិច្ឆតាខ្លួនឯងទៅថ្ងៃមុខបាន ចិនពិតជាត្រូវការខ្លាំងណាស់នូវមេដឹកនាំដែលព្រមចំណុះក្រោមឥទ្ធិពលនយោបាយរបស់ខ្លួនគ្រប់បែបយ៉ាងដូចជាមេដឹកនាំកម្ពុជា ដែលកំពុងរកផលប្រយោជន៍ឱ្យខ្លួនសព្វថ្ងៃនេះដូច្នោះដែរ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន លោក ហ៊ុន សែន ព្រមធ្វើគ្រប់បែបយ៉ាងទាំងអស់ សូម្បីការស្នើខ្លួនជាលេខាធិការដ្ឋានរបស់អាសិប (RCEP) ក៏មិនមែនដើម្បីផលប្រយោជន៍អាស៊ាននោះដែរ។ ជាងនេះទៀត ក៏មិនមែនដើម្បីផលប្រយោជន៍កម្ពុជាក្នុងកម្រិតណាមួយឡើយ គឺដើម្បីតែបម្រើផលប្រយោជន៍របស់ចិនតែប៉ុណ្ណោះ ដែលជាថ្នូរនឹងការជ្រោមជ្រែងអំណាចដែលខ្លួននឹងផ្ទេរទៅឱ្យកូនខ្លួនឯងតាមរបៀបប្រទេសប្រកាន់របបកុម្មុយនីស្តអនុវត្តកន្លងមក។
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដែលហៅកាត់ថា RCEP (Regional Comprehensive Economic Partnership) ត្រូវចំណាយពេលចរចាអស់ ៨ឆ្នាំ និងបានសម្រេចចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការកាលពីចុងឆ្នាំ២០២០ ដែលត្រូវបានចាប់អនុវត្តពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ។ ក្រោយចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ អាស៊ានបានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសចិន ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ជាលើកដំបូង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ពាណិជ្ជកម្មអាស៊ាន-ចិននេះ ត្រូវគេមើលឃើញផងដែរថា ពិតជាបានកើនឡើងប្រាកដមែន ប៉ុន្តែសមាជិកអង្គការតំបន់មួយនេះភាគច្រើនលើសលប់បាននាំចូលទំនិញពីចិនច្រើនជាងការនាំចេញផលិតផលរបស់ខ្លួន៕