រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានជំរុញឲ្យបញ្ឈប់ការអនុវត្តសកម្មភាពប្រឆាំងសហជីព នៅក្នុងរោងចក្រកាត់ដេរនានា បន្ទាប់ពីកម្មករនៅរោងចក្រជាច្រើនបានប្តឹងទៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សថា ការប៉ុនប៉ងបង្កើតសហជីពប្រឈមនឹងការគំរាម និងការបញ្ឈប់ពីការងារ។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចេញផ្សាយកាលពីម្សិលមិញ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅបុរីញូវយ៉ក សហរដ្ឋ អាមេរិក បានលើកឡើងថា ខ្លួនបានរកឃើញថា រោងចក្រកាត់ដេរជាច្រើន បានព្យាយាមយ៉ាងសកម្ម ដើម្បីទប់ស្កាត់មិនឲ្យមានការបង្កើតសហជីពឯករាជ្យ ហើយបានបង្ខំឲ្យកម្មករចូលជាសមាជិកក្នុងសហជីព ដែលមាននិន្នាការគាំទ្រគណៈគ្រប់គ្រងរោងចក្រ ហើយកម្លាំងសន្តិសុខបានដាក់សម្ពាធទៅលើកម្មករដែលហ៊ានធ្វើកូដកម្ម។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស បានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនថា “រោងចក្រកាត់ដេរនៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្គត់ផ្គង់ទំនិញឲ្យក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិនោះ ជាធម្មតាបានប្រើការគំរាមកំហែង បញ្ឈប់ពីការងារ និងមិនបន្តកិច្ចសន្យាការងាររយៈពេលខ្លី ដើម្បីរំខានសិទ្ធិរបស់កម្មករក្នុងការបង្កើត និងចូលរួមជាសមាជិកសហជីពឯករាជ្យ”។ អង្គការនេះបានលើកឡើងបន្តទៀតថា រដ្ឋាភិបាល និងរោងចក្រ “ធ្វើការងារបន្ថែមទៀត ដើម្បីធានាថា អ្នកផ្គត់ផ្គង់របស់ខ្លួនអនុវត្តតាមច្បាប់ និងបញ្ឈប់ការអនុវត្តសកម្មភាពប្រឆាំងសហជីព”។
លោក ប្រេត អាដាម (Brad Adams) នាយកប្រចាំតំបន់អាស៊ី នៅអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងថា មានការទទួលខុសត្រូវមួយចំពោះក្រុមហ៊ុនលំដាប់ពិភពលោក ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាកដថា អ្នកផ្គត់ផ្គង់របស់ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ អនុញ្ញាតឲ្យកម្មករបង្កើតសហជីពឯករាជ្យដោយមិនមានការជ្រៀតជ្រែក ហើយតំណាងសហជីព អាចធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រដោយមិនមានការគំរាមកំហែង និងការសងសឹក”។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ បន្ទាប់ពីខ្លួនសម្ភាសកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ និងតំណាងសហជីពសរុបប្រហែល២០០នាក់ មកពីរោងចក្រកាត់ដេរចំនួន៥៥ កាលពីដំណាច់ឆ្នាំមុន និងបានរកឃើញថា “សកម្មភាពប្រឆាំងសហជីព” បានកើតឡើងនៅរោងចក្រយ៉ាងតិច៣៥ក្នុងចំណោមរោងចក្រទាំងនោះ។
ឈ្មោះរោងចក្រទាំងនោះត្រូវបានរក្សាការសម្ងាត់ ដើម្បីការពារកម្មករ ដែលត្រូវបានសម្ភាស។ យោងតាម អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស បានបន្ថែមទៀតថា ម្នាក់ក្នុងចំណោមកម្មករដែលត្រូវបានសម្ភាសទាំងនោះបានឲ្យដឹងថា អ្នកគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេបានប្រាប់ពួកគេឲ្យផ្តិតមេដៃប្រកាសថា ខ្លួនមិនបង្កើតសហជីពទេ ហើយប្រសិនបើនៅតែបង្កើត កម្មករទាំងនោះនឹងត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ។
យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលបានឲ្យដឹងទៀតថា សហជីពគាំទ្រគណៈគ្រប់គ្រងរោងចក្រដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅរោងចក្រជាច្រើន ក៏មិនបានថ្លែងគាំទ្របណ្តឹងសារទុក្ខ ដែលលោក ដេវ វេល (Dave Welsh) នាយកប្រចាំប្រទេសនៃមជ្ឈមណ្ឌលអាមេរិកកាំងសម្រាប់សាមគ្គីភាពពលកម្មអន្តរជាតិ ហៅថា ការអនុវត្តយ៉ាងទូលំទូលាយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “វាជាបញ្ហាធំមួយ ប៉ុន្តែ មិននៅដាច់ឆ្ងាយពីវិស័យកាត់ដេរទេ។ វាគឺជាការអនុវត្តមួយនៅក្នុងវិស័យនេះ ដើម្បីគាំទ្រអង្គការនានា ដែលចុះបញ្ជីជាសហជីព ក៏ប៉ុន្តែ មិនធ្វើការងារដោយការទទួលខុសត្រូវទេ”។
កាលពីខែតុលាការឆ្នាំមុន កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរប្រាំនាក់ “ត្រូវបានរុញច្រានឲ្យចេញពីរោងចក្រមួយ បន្ទាប់ពីកម្មករទាំងនោះប៉ុនប៉ងបង្កើតសហជីពឯករាជ្យ នេះបើយោងតាមអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស ។ ក្រៅពីក្តីកង្វល់ទាំងនេះ អង្គការនេះក៏បានបង្ហាញអំពីរបៀបដែលរោងចក្រចេញកិច្ចសន្យារយៈពេលកំណត់ ទាំងនេះគឺជាការគំរាមកំហែងដល់កម្មករ”។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះមានខ្លឹមសារថា “កម្មករជាច្រើនបានប្រាប់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សថា អ្នកគ្រប់គ្រងរោងចក្របានគំរាមមិនបន្តកិច្ចសន្យាការងារ ប្រសិនបើកម្មករទាំងនោះពាក់ព័ន្ធជាមួយសហជីពឯករាជ្យ”។ នៅក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងជាសាធារណៈកាលពីសប្តាហ៍មុន បានឲ្យដឹងថា សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) អះអាងថា សិទ្ធិធ្វើកូដកម្មមិនមានមូលដ្ឋានទេ ហើយ “ចំនួនដ៏ច្រើននៃសហជីព នៅតែជាបញ្ហាប្រឈមធំបំផុតនៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងនៅកម្ពុជា”។
សមាគម GMAC បានលើកឡើងថា បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះរួមមាន “ចំនួនសហជីពគ្មានតំណាងកើនឡើងកាន់តែច្រើន ការប្រជែងគ្នាក្នុងចំណោមសហជីពនៅក្នុងរោងចក្រដើម្បីទាមទារប្រជាប្រិយភាពក៏មានកាន់តែច្រើន ចំនួនសមាជិកមិនមានមុខដោយសារតែមានការរាប់ឈ្មោះពីរដងក៏មានកាន់តែច្រើន និងអសមត្ថភាពក្នុងការចូលរួមជាមួយសហជីពឲ្យបានសកម្មក៏រីកកាន់តែធំ”៕ សុធា