នៅសប្ដាហ៍នេះ ក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់ដែលមានឥទ្ធិពលបំផុតមួយចំនួននៅក្នុងឧស្សាហកម្មកាត់ដេរក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់ធំៗរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដូចជាក្រុមហ៊ុន Gap និងក្រុមហ៊ុន Levi’sជាដើមផង បានចៀសវាងការសន្យារបស់ក្រុមហ៊ុនប្រកួតប្រជែងចំនួនប្រាំបីថា នឹងដំឡើងថ្លៃទិញសម្លៀកបំពាក់ពីកម្ពុជា។
បន្ទាប់ពីទិវាសកម្មភាព ដែលត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅទូទាំងពិភពលោកកាលពីសប្ដាហ៍មុន ក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់នានារួមទាំងក្រុមហ៊ុន H&M ក្រុមហ៊ុន New Look ក្រុមហ៊ុន Next ក្រុមហ៊ុន Primark ក្រមហ៊ុន Zara និងក្រុមហ៊ុន C&A ផង បានសរសេរនៅក្នុងលិខិតផ្ញើទៅរដ្ឋាភិបាល និងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAG) ថា “ការអនុវត្តការទិញរបស់ពួកគេនឹងអាចផ្តល់ប្រាក់ខែសមរម្យអាចរស់បាន” នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ការប្តេជ្ញាចិត្តដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកនេះ បានកើតឡើងចំពេលការចរចាចុងក្រោយរវាងរោងចក្រ និងសហជីពជុំវិញប្រាក់ខែគោលថ្មីដែលគ្រោងនឹងចូលជាធរមាននៅខែមករា។ សហជីពចំនួនប្រាំបីរបស់កម្ពុជា ដែលទទួលបានការគាំទ្រពីសកម្មជនការងារទូទាំងពិភពលោក បាននិងកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការនៅខែនេះ ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើក្រុមហ៊ុនបញ្ជាទិញធំៗឲ្យគាំទ្រប្រាក់ខែគោលថ្មី១៧៧ដុល្លារ ដែលឡើងពីប្រាក់ខែគោល១០០ដុល្លារនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
ទោះបីជាមានការប្តេជ្ញាចិត្តពីក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់មួយចំនួនថា នឹងដំឡើងថ្លៃទិញសម្លៀកបំពាក់ពីប្រទេសកម្ពុជាក្តី ក៏ក្រុមហ៊ុន Walmart ក្រុមហ៊ុន Gap ក្រុមហ៊ុន Levi’s និងក្រុមហ៊ុន M&S មិនបានសន្យាបែបនេះឡើយ នៅពេលទាក់ទងនៅសប្តាហ៍នេះ ដោយគ្រាន់តែប្តេជ្ញាមិនច្បាស់លាស់នៅក្នុងការគាំទ្រការបន្តចរចាជុំវិញបញ្ហាប្រាក់ខែគោល និងគោលការណ៍ប្រាក់ខែសមរម្យប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រុមហ៊ុន Puma ជាក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់កីឡារបស់អាល្លឺម៉ង់ ដែលកន្លងមកធ្លាប់បានជួបជាមួយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីសម្តែងក្តីបារម្ភអំពីបញ្ហាសិទ្ធិការងារ បានលើកឡើងថា “បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាបាយអំពីបញ្ហានេះទេ”។
ក្រុមហ៊ុនផលិតខោខូវប៊យ Levi’s របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបាននិយាយថា ក្រុមហ៊ុននេះ “ជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើតដំណើរការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមានតម្លាភាពសម្រាប់ការកំណត់ប្រាក់ខែគោលទៀងទាត់” ដើម្បីឲ្យកម្មករនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ទទួលបានប្រាក់ខែសមរម្យ។
អ្នកនាំពាក្យក្រុមហ៊ុននេះបានលើកឡើងក្នុងអីុម៉េលមួយថា “នេះគឺជាតួនាទីស័ក្ដិសមសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនបញ្ជាទិញនៅក្នុងការកំណត់ប្រាក់ខែ ហើយយើងនឹងមិនអាចកំណត់កម្រិតប្រាក់ខែសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់ជាប់កិច្ចសន្យារបស់យើង និងកម្មកររបស់ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឬកន្លែងផ្សេងទៀតបានឡើយ”។
លោកស្រី ឡូរ៉ា វីលឃីនសុន (Laura Wilkinson) អ្នកនាំពាក្យក្រុមហ៊ុន Gap បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុននេះធ្លាប់បានលើកឡើងរួចមកហើយជាមួយរដ្ឋាភិបាលពីបំណងរបស់ខ្លួនដែលចង់ឲ្យមានលក្ខខណ្ឌល្អប្រសើរ។
លោកស្រីបានលើកឡើងតាមអីុម៉េលមួយថា “យើងបានជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោះស្រាយស្ថានភាពចលាចលរបស់កម្មករ និងក្តីបារម្ភអំពីប្រាក់ខែ ព្រមទាំងការចរចាជាប្រចាំរវាងកម្មករកាត់ដេរ ម្ចាស់រោងចក្រ និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផងដែរ ដើម្បីដោះស្រាយវិវាទប្រាក់ខែនាពេលអនាគត”។
លោកស្រី ចូ ញូវបូល (Jo Newbould) នាយកជាន់ខ្ពស់ផ្នែកទំនាក់ទំនងនៅក្រុមហ៊ុន Walmart បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនលក់រាយដ៏ធំនេះកំពុងសហការជាមួយបណ្តាសហជីព និងអង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ ILO ដើម្បីកែលម្អលក្ខខណ្ឌការងារនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
លោកស្រីបានលើកឡើងតាមអីុម៉េលថា “ទោះជាយ៉ាងណា ទីបំផុតការទទួលខុសត្រូវចំពោះការបង្កើតយន្តការប្រាក់ខែគោល និងយន្តការពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ជាប្រចាំ គឺធ្លាក់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា”។
លោកស្រី Katja Schreiber នាយកផ្នែកទំនាក់ទំនងសាជីវកម្មនៅក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់កីឡា Adidas បានលើកឡើងបន្ថែមថា ប្រាក់ខែគោល “ត្រូវទទួលស្គាល់តម្រូវការរបស់កម្មករ និងសម្ពាធអតិផរណានៅក្នុងប្រទេសនេះ”។ លោកស្រីបានអះអាងថា ប្រាក់ខែជាមធ្យមសម្រាប់កម្មករធ្វើការនៅតាមរោងចក្រដែលក្រុមហ៊ុន Adidas ទទួលទិញ គឺមានចំនួន១៨៧ដុល្លាររួចទៅហើយ រួមទាំងប្រាក់បន្ថែមម៉ោងផង។
លោក ចូអែល ប្រេស្តុន (Joel Preston) អ្នកប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់នៅមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់នានាមានឥទ្ធិពលធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរពិតប្រាកដនៅក្នុងឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ ប៉ុន្តែ ជាញឹកញាប់ពួកគេបានត្រឹមតែបញ្ចេញវោហាសាស្ត្រឥតប្រយោជន៍ប៉ុណ្ណោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “ពាក្យសម្ដីគ្មានន័យអ្វីឡើយសម្រាប់កម្មករកម្ពុជា ប៉ុន្តែ ពួកគេត្រូវការប្រាក់ក្នុងហោប៉ៅបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យពួកគេអាចរស់បាននាពេលបច្ចុប្បន្ន”។ លោកក៏បានរិះគន់ក្រុមហ៊ុន Adidas ដែរចំពោះការរាប់បញ្ចូលប្រាក់បន្ថែមម៉ោងនៅក្នុងការប៉ាន់ប្រមាណរបស់ខ្លួនអំពីប្រាក់ខែរបស់កម្មករ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “ប្រសិនបើយើងចង់និយាយអំពីច្បាប់ វាមិនទាន់ល្អគ្រប់គ្រាន់ទេ។ ចំណូលរបស់កម្មករមានន័យថា ពួកគេត្រូវពឹងផ្អែកលើប្រាក់បន្ថែមម៉ោងដើម្បីរស់រាន ហើយច្បាប់ចែងថា ពួកគេមិនគួរពឹងផ្អែកលើប្រាក់បន្ថែមម៉ោងនោះទេ”។
លោក កែន លូ អគ្គលេខាធិការរបស់ GMAG ដែលតំណាងឲ្យរោងចក្រទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណនាំចេញប្រហែល៥០០នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា តាមការរំពឹងទុក ក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់ទាំងនេះនឹងបញ្ហានូវឥរិយាបថគ្មានការប្តេជ្ញាចិត្ត។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “សារដ៏សំខាន់នេះគឺថា លិខិតនេះមិនអាចផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពនៃការចរចាជុំវិញប្រាក់ខែគោលបានទាល់តែសោះ។ វានឹងបង្កផលប៉ះពាល់ទៅវិញទេ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនបញ្ជាទិញទាំងអស់ដំឡើងថ្លៃ ដែលពួកគេផ្ដល់ឲ្យរោងចក្រទាំងនោះ”។
ក្រុមប្រឹក្សាការងារដែលមានសមាសភាពតំណាងមកពីរដ្ឋាភិបាល សហជីព និង GMAG គ្រោងនឹងជួបប្រជុំនៅថ្ងៃនេះដើម្បីបន្តការចរចាកំណត់ប្រាក់ខែគោលនៅឆ្នាំក្រោយ ដោយសេចក្ដីសម្រេចចុងក្រោយរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានរំពឹងថានឹងធ្វើឡើងនៅខែតុលា៕ សុខុម