មន្ត្រីហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចជាន់ខ្ពស់មួយរូបបាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា គណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍របស់គណបក្សរាជានិយមនេះចង់បញ្ចប់ភាពជាដៃគូរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍របស់ខ្លួនជាមួយគណបក្សប្រជាជនកាន់អំណាច ដើម្បីបែរទៅគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាចំហ ប៉ុន្តែរាំងស្ទះដោយសារក្រុមតូចមួយ ដែលដឹកនាំដោយលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សិរីរ័ត្ន អតីតអនុប្រធានហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលស្ថិតក្នុងគណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍របស់ខ្លួន បានមានបន្ទូលថា ជំហរផ្លូវការរបស់គណបក្សនេះគឺមិនគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាជាចំហទេ។
ព្រះអង្គមានបន្ទូលថា “យើងបានធ្វើសេចក្តីសម្រេចជាយូរមកហើយ នៅពេលដែលយើងត្រូវបានគេដកចេញពីអំណាច ថាប្រសិនបើយើងមានសមាជិកតិចជាង១០នាក់ក្នុងរដ្ឋសភា យើងនឹងលែងស្ថិតនៅក្នុងសម្ពន្ធភាពជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទៀតហើយ ប៉ុន្តែ ជំហររបស់លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ នៅបន្តចូលរួមក្នុងសម្ពន្ធភាពជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា”។ ព្រះអង្គបានឲ្យដឹងថា “ឥឡូវនេះ យើងគ្មានអាសនៈក្នុងសភាទេ ប៉ុន្តែយើងនៅតែជាដៃគូរបស់គេ។ យើងគ្រាន់តែជាគណបក្សមួយប៉ុណ្ណោះក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានបង្កើតដោយអតីតព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ដូច្នេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនចង់ឲ្យយើងចេញទេ។
ព្រះអង្គបានបន្ថែមថា “សមាជិករបស់យើងជារដ្ឋលេខាធិការ និងអនុរដ្ឋលេខាធិការក្នុងរដ្ឋាភិបាល ដូច្នេះយើងនៅជាដៃគូរបស់គេ ជាដៃគូគ្មានអំណាច ដែលមិនអាចនិយាយអ្វី ឬបញ្ចេញមតិបានឡើយ”។
ព្រះអង្គម្ចាស់ សិរីរ័ត្ន បានមានបន្ទូលថា សមាជិកសឹងតែទាំងអស់ផ្សេងទៀតនៃគណៈកម្មការនេះក៏ចង់ចេញមុខគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែរ ប៉ុន្តែកំពុងរង់ចាំពេលវេលាសមស្រប ដើម្បីចាប់ផ្តើមដាក់សម្ពាធលើលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ អគ្គលេខាធិការរបស់គណបក្សនេះ។
លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ដែលជាទីប្រឹក្សាមួយរូបរបស់រដ្ឋាភិបាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងឋានៈជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលបានលេចធ្លោនិងមានឈ្មោះល្បីល្បាញក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ ជាឧត្តមសេនីយ៍យោធាជាន់ខ្ពស់បំផុត ដែលស្មោះត្រង់នឹងនាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ។
លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា គណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍របស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច មិនធ្លាប់បានពិភាក្សាអំពីការផ្លាស់ប្តូរការគាំទ្រ ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទៅគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ។ លោកបាននិយាយថា “គ្មានរឿងបែបហ្នឹងទេ។ បើមានករណីបែបនេះមែន មុខជានឹងមានការពិភាក្សាក្នុងគណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍។ ក្នុងពេលកន្លងមក យើងមិនដែលមានការពិភាក្សានេះទេ។ មេដឹកនាំទាំងអស់ [របស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច] គ្មានជំហរធ្វើសហការជាមួយនឹងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើយ”។
លោក ប៊ុនឆៃ បានឲ្យដឹងទៀតថា លោកគ្មានអំណាចនឹងឃាត់ព្រះអង្គម្ចាស់ សិរីរ័ត្ន មិនឲ្យប្តូរការស្ម័គ្រស្មោះរបស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ទៅគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះទេ បើព្រះអង្គពិតជាមានសំឡេងភាគច្រើននោះ។ “បេើទោះជាខ្ញុំប្រឆាំង ហើយគណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍ចង់ធ្វើសហការ[ជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ] ពួកគេនឹងធ្វើសហការ។ ខ្លួនខ្ញុំនិងមនុស្សតែពីរឬបីនាក់មិនអាចប្រឆាំងរឿងនេះបានទេ។ ប៉ុន្តែ មិនដែលមានករណីនេះទេ ពេលដែលយើងបានពិភាក្សាអំពីរឿងនេះ”។
លោក ប៊ុនឆៃ បាននិយាយថា លោកជឿថា ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នឹងបន្តគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជារហូត។ លោកបានឲ្យដឹងទៀតថា “គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចជាក្រុមរាជានិយម ដូច្នេះហើយ យើងគាំទ្រព្រះមហាក្សត្រ និងរបបរាជានិយម។អ្នកដែលបានបង្កើតរបបរាជានិយមជាថ្មីក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ គឺគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និង គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ តាំងពីពេលនោះមក យើងបានសហការជាមួយគ្នា”។
ព្រះអង្គម្ចាស់ សិរីរ័ត្ន ដែលបានធ្វើជាឯកអគ្គរាជទូតរបស់ប្រទេសកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ បានមានបន្ទូលថា ថ្នាក់ដឹកនាំហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច តាមពិត ប៉ុនប៉ងចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រឆាំង បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៨ ដែលក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ គណបក្សរាជានិយមនេះទទួលបានតែពីរអាសនៈប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែត្រូវលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បញ្ចុះបញ្ចូលកុំឲ្យធ្វើដូច្នោះ។
ព្រះអង្គមានបន្ទូលទៀតថា “ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នៅពេលនោះ បានទាក់ទងនឹងគណបក្សសម រង្ស៊ី រួចហើយ ដើម្បីស្វែងរកវិធីមួយដែលមានជំហរនយោបាយប្រសើរជាង។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់មកព្រួយបារម្ភថា យើងនឹងលែងជាដៃគូមួយរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានោះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានស្នើឲ្យយើងត្រឡប់ទៅជាដៃគូវិញ។ លោកបានបន្ថែមថា “លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ចង់ឲ្យយើងស្ថិតក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ដូច្នេះគាត់អាចក្លាយជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ វាគួរឲ្យអាម៉ាស់ ខ្ញុំនិយាយម្តងទៀត អាម៉ាស់ណាស់ដែលយើងចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា”។
លោក កែវ ពុធរស្មី ដែលពេលនោះជាប្រធានហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បានចូលរួមជាមួយបក្សប្រឆាំង ក្នុងការជំទាស់លទ្ធផលបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០០៨ ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានឈ្នះ។
ជាការឆ្លើយតប លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ ដែលពេលនោះជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាននិយាយថា មាន “ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចទីមួយ និង ទី២” ហើយថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងបន្តនៅជាមួយគណបក្សដែលដឹកនាំដោយលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ដែលបានជំនួសលោក កែវ ពុធរស្មី ជាមេដឹកនាំតាមព្រឹត្តន័យប៉ុណ្ណោះ។
ទាំងម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម អារុណរស្មី ប្រធានបច្ចុប្បន្នរបស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ទាំងលោក កែវ ពុធរស្មី ព្រះស្វាមីរបស់ព្រះអង្គ មិនអាចទាក់ទងសុំការពន្យល់បានទេកាលពីថ្ងៃអង្គារ។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ សមាជិកស្ថាបនិកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលបានចួលរួមនឹងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប៉ុន្មានខែមុនការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំមុន បានមានបន្ទូលថា ការរៀបរាប់ឲ្យដឹងរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សិរីរ័ត្ន អំពីការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្សរាជានិយមនេះ គឺត្រឹមត្រូវ។ ព្រះអង្គបានមានបន្ទូលទៀតថា “ក្នុងរង្វង់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច មនុស្សដែលចង់នៅជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានចំនួនភាគតិច ប៉ុន្តែ ពួកគេកាន់អំណាច។ តាមបទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សមាជិកថ្នាក់ក្រោមរបស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បានចូលរួមជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាស្រេចហើយ។
ព្រះអង្គមានបន្ទូលថា “មេឃុំចៅសង្កាត់របស់ខ្លួនភាគច្រើនចេញមកពីហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ហើយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានអតីតសមាជិកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចភាគច្រើន”។ “មូលហេតុដែលហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចបានបាត់បង់ការគាំទ្រពីថ្នាក់មូលដ្ឋានរបស់ខ្លួននោះ ពីព្រោះពួកគេមិនបានយល់អារម្មណ៍របស់សមាជិកនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលប្រឆាំងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
រួមជាមួយនឹងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងព្រះអង្គម្ចាស់ រណឫទ្ធិ ព្រះអង្គម្ចាស់ សិរីរ័ត្ន និងព្រះអង្គម្ចាស់ ធម្មិកោ ជាសមាជិកស្ថាបនិកនៃចលនាហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលបង្កើតឡើងដោយព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ នាពេលនោះក្នុងទីក្រុងប៉ារីស កាលពីខែមីនាឆ្នាំ១៩៨១ ដើម្បីតស៊ូប្រឆាំងរបបក្រុងភ្នំពេញ ដែលលើកបន្តុបដោយវៀតណាមឈ្លានពាន។
ចលនាតស៊ូនេះបានប្រែក្លាយទៅជាគណបក្សមួយ ដើម្បីចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតខែឧសភាឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលរៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ ខ្លួនបានឈ្នះ ហើយបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះចម្លែកមួយ ជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលបានឆ្លងកាត់ការលំបាកជាច្រើនលើក មានទាំងការបណ្តេញសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចេញពីតំណែងកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧ ដោយកងកម្លាំងដែលស្មោះត្រង់នឹងលោក ហ៊ុន សែន ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២នៅពេលនោះ។
ក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ១៩៩៨ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចបានបាត់បង់អាសនៈភាគច្រើនរបស់ខ្លួន ហើយចាប់តាំងពីពេលនោះមក បានធ្វើជាដៃគូរដ្ឋាភិបាលចម្រុះថ្មីថ្មោងជាមួយគណបក្សប្រជាជន។ ក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០០៨ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចឈ្នះបានតែ២អាសនៈប៉ុណ្ណោះ ដែលអាសនៈទាំងពីរនេះ ខ្លួនបានបាត់បង់អស់រលីងនៅឆ្នាំ២០១៣។
នៅពេលដំណាលគ្នានេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានឈ្នះ៥៥អាសនៈនៃអាសនៈ១២៣របស់សភាក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំមុន។
អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា រដ្ឋាភិបាលមិនព្រួយបារម្ភអំពីការបាត់ការគាំទ្ររបស់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចទេ។ លោកបាននិយាយថា រដ្ឋលេខាធិការនិងអនុរដ្ឋលេខាធិការនៅសល់មួយចំនួនតូចរបស់គណបក្សរាជានិយមនេះ បម្រើការងារជាមន្ត្រីសាធារណៈមិនពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយទេ។ លោកបានឲ្យដឹងទៀតថា “ជាគោលការណ៍ យើងលែងស្ថិតនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះទៀតហើយ។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផ្តល់ឱកាសដល់សមាជិកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីជួយប្រទេសកម្ពុជា និងអភិវឌ្ឍប្រទេស”។
លោក សម រង្ស៊ី ដែលបានក្លាយជាមេបក្សប្រឆាំងនៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ ពេលដែលលោកបានចេញពីគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាននិយាយថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិសូមស្វាគមន៍រាល់សមាជិកបក្សណាក៏ដោយ ដែលចង់ចូលរួមជាមួយយើង។
លោក រង្ស៊ី បាននិយាយថា “យើងស្វាគមន៍គ្រប់គ្នា ពលរដ្ឋខ្មែរណាក៏ដោយដែលមានទស្សនវិស័យដូចគ្នានឹងយើង និងអ្នកដែលចង់រួមចំណែកដល់បេសកកម្មរបស់យើង ដូចដែលយើងបានកំណត់អត្ថន័យ គឺសង្គ្រោះជាតិ”។ លោកបាននិយាយថា “ខ្ញុំមិនធ្វើការវិនិច្ឆ័យណាមួយអំពីហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចជាអង្គការមួយនោះទេ។ ឥឡូវនេះ ពួកគេកំពុងធ្វើរឿងផ្សេង ហើយយើងមិនដឹងថា នឹងមានអ្វីកើតឡើងទេ” ៕មានិត