ក្រុមអង្គការ សង្គមស៊ីវិល ចំនួនជិត១០០ បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន បញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ហិង្សា និងចាប់ចងពលរដ្ឋ ដោយគ្រាន់តែពួកគេចេញមុខតវ៉ាដោយសន្តិវិធីនោះ។ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អង្គការ សង្គមស៊ីវិល សហគមន៍ សមាគម សហជីព ចំនួន៧៩ នៅថ្ងៃនេះ បានសម្ដែងការសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំងចំពោះអាជ្ញាធរដែលបានប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាទៅលើអ្នកតវ៉ាដោយសន្តិវិធី និងការចាប់ខ្លួនសកម្មជនជាង១០នាក់ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
កាលពីប៉ុន្មានសប្ដាហ៍មុន អាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់ការបង្រ្កាបបែបហិង្សាជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើក្រុមអ្នកតវ៉ាដោយសន្ដិវិធី ដែលបានចាប់ផ្ដើមកើតឡើងបន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួននិងការឃុំខ្លួនប្រធានសហភាពសជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន កាលពីយប់ថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ។ ក្រោយពីមានការចាប់ខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន យ៉ាងហោចណាស់មនុស្សចំនួន៦នាក់ទៀត ក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ បន្ទាប់ពីអ្នកទាំងនោះតស៊ូមតិទាមទារឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន វិញ ។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល អះអាងថា អាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់អំពើហិង្សា និងចាប់ខ្លួនសាច់ញាតិរបស់អតីតសមាជិកគណបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយផងដែរ ខណៈពួកគាត់ភាគច្រើនជាស្រ្តី កំពុងតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការចាប់ខ្លួនសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគាត់ ។ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និយាយថា ការអំពាវនាវឱ្យសមាជិកគ្រួសាររបស់អ្នកមានសេរីភាពពីពន្ធនាគារមកវិញ មិនមែនជាបទល្មើសទេ ហើយការសម្ដែងមតិជំទាស់ទៅនឹងការចាប់ខ្លួនមិត្តភក្ដិរបស់ពួកគេ ក៏ មិនមែនជាបទល្មើសនោះដែរ។
ចំណែកការឈរគៀកស្មាគ្នាជាមួយមនុស្សនៅក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ និងការទាមទាររកយុត្តិធម៌ ក៏មិនមែនជាបទល្មើសនោះដែរ។ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិដដែលលើកឡើងថា ពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូបមានសិទ្ធិក្នុងការតវ៉ាដោយអហិង្សា ដែលមិនគួរត្រូវប្រឈមជាមួយនឹងការរុញច្រាន ការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សា ឬអូសទាញ ពីសំណាក់នគរបាលនោះទេ ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលសង្ឃឹមថា តុលាការនឹងអាចដោះលែងអ្នកដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់ទៅលើពួកគាត់ឱ្យបានឆាប់ និងសង្ឃឹមថា រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងអាចគោរពសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិក្នុងការជួបជុំរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរឱ្យបានពេញលេញ ។ ប
្រធានសហភាពសជីពកម្ពុជា និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅផ្ទះរបស់លោកទាំងយប់ និងកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ បន្ទាប់ពីលោកបានអត្ថាធិប្បាយអំពីបញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមបណ្ដោយ ព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាមក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ ។
មុនពេលចាប់ខ្លួនលោកពីរបីថ្ងៃ លោកបានចូលរួមការតវ៉ាជាមួយកម្មករ កម្មការិនីរោងចក្រកាត់ដេររាប់រយនាក់ បន្ទាប់ពីរោងចក្រដែលពួកគាត់ធ្វើការត្រូវបានបិទដំណើរការ ដោយសារបញ្ហាកូវីដ១៩ ។ កាលពីល្ងាចថ្ងៃព្រហស្បត៍សប្តាហ៍មុន សកម្មជនចំនួន៦នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីពួកគាត់បានអំពាវនាវម្ដងហើយម្ដងទៀតឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន វិញ។
អំឡុងពេលតវ៉ាដោយអហិង្សា យុវតី ឈឿន ដារ៉ាវី សមាជិកខ្មែរថាវរៈដែលបានរួមចំណែកជាច្រើនក្នុងការងារយុត្តិធម៌សង្គម និងបរិស្ថាន ត្រូវបានបោចសក់អូសចូលក្នុង រថយន្ត បន្ទាប់ពីកងសន្ដិសុខខណ្ឌបានដកហូតយកកាបូបលុយរបស់នាងយ៉ាងកម្រោល ។
ក្រោយមក សមាជិកខ្មែរថាវរៈម្នាក់ទៀត គឺលោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយអាជ្ញាធរស្លៀកពាក់ស៊ីវិល ខណៈដែលលោកកំពុងផ្សាយផ្ទាល់ (live) តាមហ្វេសប៊ុក (Facebook) បណ្ដើរ និងដើរទៅផ្ទះបណ្ដើរ បន្ទាប់ពីចូលរួមការតវ៉ា ។ សកម្មជនទាំងពីរនាក់ ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពី “បទញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ ជាអាទិ៍” តាមមាត្រា៤៩៤ និងមាត្រា៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដោយប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់២ឆ្នាំ ។រហូតមកទល់ពេលនេះ លោក វណ្ណៈកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួននៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១ ឬម១ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខណៈកញ្ញា ឈឿន ដារ៉ាវី ត្រូវឃុំខ្លួននៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី២ ឬម២ ។
ដោយឡែក សកម្មជន៤នាក់ទៀត ត្រូវបានដោះលែងពីការឃុំឃាំងវិញ បន្ទាប់ពីបានទទួលរងសម្ពាធឱ្យចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងដោយសន្យាថា នឹងមិនចូលរួមការតវ៉ាស្រដៀងគ្នានេះទៀត ។ ជាមួយគ្នានេះ សកម្មជន៤នាក់ផ្សេងទៀតដែលអតីតសកម្មជនគណបក្សជំទាស់ដែលត្រូវបានរំលាយ ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីបានចូលរួមការតវ៉ាអំពាវនាវឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ។
ក្នុងនោះមាន២នាក់គឺលោក ឈួ ផេង និងលោក ជុំ ពុទ្ធី ក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ និងកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួននៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១ផងដែរ ។ រីឯព្រះសង្ឃចំនួន៨អង្គ ដែលបានធ្វើដំណើរមកពីខេត្តបាត់ដំបង ដើម្បីចូលរួមការតវ៉ា ត្រូវបាននគរបាលហាមឃាត់ និងបង្ខំឱ្យនិមន្តត្រឡប់ទៅវត្តដែលព្រះអង្គគង់នៅវិញដែរ ។ សកម្មជនម្នាក់ទៀតគឺ យុវតី ស កន្និកា ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ដូចគ្នា បន្ទាប់ពីបានចូលរួមការតវ៉ាឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា និងត្រូវបានបញ្ជូនទៅ ឃុំខ្លួននៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី២ ។
បន្ថែមពីនេះ កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្ដាហ៍មុន ប្រធានគណបក្សខ្មែរឈ្នះ លោក សួង សុភ័ណ្ឌ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្ន លោកស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួននៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១ ។ លោក សុភ័ណ្ឌ បានអំពាវនាវជាសាធារណៈឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ហើយក្រោយមកលោកក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីចុះទៅពិនិត្យមើលបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដែលលោក រ៉ុង ឈុន បានពិនិត្យមើល មុនពេលដែលលោកត្រូវបានចាប់ខ្លួន។
កាលពីថ្ងៃទី០៣ ខែសីហា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានក្នុងចេតនា ហាមឃាត់រាល់ការតវ៉ាទាំងឡាយណា ដែលមានការសម្ដែងមតិអំពីរឿងក្ដីនៅខាងមុខតុលាការ ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សង្ឃឹមថា រាជរដ្ឋាភិបាលនិងតុលាការ អាចដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារដែលគ្រាន់តែប្រើប្រាស់សិទ្ធិធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ព្រមទាំងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់ទៅលើពួកគាត់ និងបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាប្រឆាំងនឹងអ្នកតវ៉ាផ្សេងៗទៀត ។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែសីហា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានប្រកាសក្តែងៗថា ការចាប់ខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន និង សួង សុភ័ណ្ឌ គឺលោកជាអ្នកបញ្ជាផ្ទាល់ ដោយពួកគេបំភ្លើសរឿងព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ខុសពីការពិត ហើយចោទរដ្ឋាភិបាលថាក្បត់ជាតិ ខណៈរដ្ឋាភិបាលក្រោមអំណាចរបស់លោក បានខិតខំធ្វើការងារនេះយ៉ាងម៉ត់ចត់។បុរសខ្លាំងនៅកម្ពុជារូបនេះ ក៏មិនភ្លេចឡើយនូវសារព្រមានទៅជនទាំងឡាយណាដែលហ៊ានចេញមុខតវ៉ា ឬ រិះគន់រឿងព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាង គឺ លោកបានបញ្ជាឱ្យចាប់ទាំងអស់ ដោយសារការរិះគន់របស់ពួកគេនោះ លោកចោទថានឹងនាំឱ្យមានសង្រ្គាមជាមួយប្រទេសជិតខាងជាដើម។
នេះមិនមែនជារឿងថ្មីទេ ពាក់ព័ន្ធការរិះគន់បញ្ហាព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាម ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់នោះ។ ជាក់ស្តែង អ្នកដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយសាររិះគន់រឿងព្រំដែន រួមមានអតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សសម រង្ស៊ី លោក ហុង សុខហួរ អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ជាដើម។
ថ្លែងក្នុងវេទិកាIdea Talk របស់សារព័ត៌មានThe Cambodia Daily កាលពីយប់ថ្ងៃទី១៧ ខែសីហា លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រធានគណៈកម្មការកិច្ចការព្រំដែន និងអន្តោប្រវេសន៍របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិភាគីលោក សមរង្ស៊ី នៅតែអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន នៅតែបន្តយកចិត្តចៅហ្វាយនាយរបស់ខ្លួន គឺវៀតណាម ដោយមិនហ៊ាននិយាយការពិតរឿងព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមនោះឡើយ។
លោកបន្តថា រដ្ឋាភិបាលឯកបក្សមួយនេះ ក៏បានចាប់ខ្លួនអ្នករិះគន់រឿងព្រំដែនបន្ថែមទៀត ដើម្បីផ្គាប់ចិត្តចៅហ្វាយនាយរបស់ខ្លួន ក្បត់ទៅនឹងឆន្ទៈរាស្ត្រខ្មែរ ដែលជាម្ចាស់ប្រទេស ខុសស្រឡះពីអ្វីដែលលោកហ៊ុន សែន ធ្លាប់ទូន្មានព្រានប្រដៅមន្ត្រីក្រោមបង្គាប់របស់ខ្លួនថា មន្ត្រីរាជការជាអ្នកបម្រើរាស្ត្រដ៏ស្មោះត្រង់។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលនេះ បានលាក់បាំងការពិតរឿងព្រំដែនជាមួយវៀតណាមរហូតមក ខណៈរាស្ត្រជាម្ចាស់ប្រទេសចង់ដឹងការពិត ហើយសូម្បីតែពេលខ្លះរាស្ត្រជាម្ចាស់ប្រទេសចង់ទៅមើលព្រំដែនក៏ពិបាក ផង៕