30.4 C
Phnom Penh

អាមេរិក​នៅ​តែ​ឈរ​លំដាប់​ទី​១​នៃ​អំណាច​យោធា​ពិភពលោក ខណៈ​ចិន​នៅតែ​ទី​៣ តែ​តៃវ៉ាន់​ហក់​ឡើង​ទី​២២

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

អំឡុង​មួយ​ទសវត្ស​ចុងក្រោយ​នេះ គេ​សង្កេត​ឃើញ​មាន​ការ​រត់​ប្រណាំង​សព្វាវុធ​យ៉ាង​ខ្លាំង ហើយ​ជាពិសេស​នៅ​បណ្ដា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក។

ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​នេះ​ដែល​ត្រូវ​បាន​កត់សម្គាល់​ថា រត់​ប្រណាំង​សព្វាវុធ​យ៉ាង​ខ្លាំង​នោះ​មាន​ចិន ឥណ្ឌា តៃវ៉ាន់ កូរ៉េ​ខាងជើង ជប៉ុន ប៉ាគីស្ថាន និង​កូរ៉េ​ខាងត្បូង។ ប៉ុន្តែ​ប្រទេស​ដែល​កត់សម្គាល់​ពិសេស​ជាងគេ​ក្នុង​ការ​បង្កើន​កម្លាំង​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ចុងក្រោយ​នេះ​នៅ​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក គឺ​ប្រទេស​ចិន និង​ដែន​កោះ​តៃវ៉ាន់។

ដែនដី​ពីរ​នេះ​កំពុងតែ​បង្ហាញ​កម្លាំង​សព្វាវុធ​ដាក់​គ្នា​យ៉ាង​សម្បើម គឺ​នៅសល់​តែ​ពេលវេលា​នៃ​ការ​ផ្ទុះ​សង្គ្រាម​កើតឡើង​តែប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណា​មាន​តែ​ចិន​មួយ​គត់​ក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ដែល​ខិតខំ​ពង្រីក​កម្លាំង​យោធា​របស់​ខ្លួន​យ៉ាង​សម្បើម ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​អនុត្តរភាព​គ្រប​ដណ្ដប់​លើ​បណ្ដា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់។ ទាំង​ចិន និង​តៃវ៉ាន់ តែងតែ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​សំញែង​ដាក់​គ្នា ជាពិសេស​ចិន ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ញឹកញាប់​ជាង​តៃវ៉ាន់ គឺ​ដើម្បី​គាបសង្កត់​ដែន​កោះ​មួយ​នេះ​ឱ្យ​មក​នៅ​ក្រោម​ដំបូល​របស់​ទីក្រុង​ប៉េកាំង។

ចំណែកឯ​កូរ៉េ​ខាងជើង​ឯណោះ​វិញ​តែងតែ​ធ្វើ​ការ​សាកល្បង​កាំជ្រួច​ផ្លោង​ជា​ញឹកញាប់​គំរាមកំហែង​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាងត្បូង និង​កងទ័ព​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​មាន​នៅ​លើ​ទឹក​ដី​កូរ៉េ​ខាងត្បូង។

ចុងក្រោយ​នេះ ចិន​បាន​បង្កើន​កញ្ចប់​ថវិកា​ការពារ​ជាតិ​របស់​ខ្លួន​ដែល​ហក់​ឡើង​រហូត​ដល់​ទៅ ២៥២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដែល​កើន​ច្រើន​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ថែម​ទៀត។ ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក៏ដោយ គេហទំព័រ​បរទេស​មួយ​ឈ្មោះ Global Fire Power បាន​ធ្វើការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ឡើងវិញ​នូវ​អំណាច​ថាមពល​កងទ័ព​នៃ​បណ្ដា​ប្រទេស​ទូទាំង​ពិភពលោក ដោយ​រក​ឃើញ ១៤០​ប្រទេស​ដែល​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ក្នុង​តារាង​ជា​ប្រទេស​មាន​សក្ដានុពល​ផ្នែក​កងទ័ព។

Global Fire Power បាន​កត់សម្គាល់​ថា នៅ​មួយ​ទសវត្ស​ចុងក្រោយ​នេះ តំបន់​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក​មាន​ប្រទេស​ពីរ​កំពុង​បង្កើន​កម្លាំង​យោធា​ខ្លាំង​ជាងគេ គឺ​ប្រទេស​ចិន និង​ដែនដី​កោះ​តៃវ៉ាន់។

ប៉ុន្តែ Global Fire Power បាន​ធ្វើការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ដំណាក់កាល​ចុងក្រោយ​ថា ទោះ​ជា​មហាយក្ស​ចិន ខិតខំ​បង្កើន​អំណាច​យោធា​ខ្លាំងក្លា​ក៏ដោយ ក៏​ចិន​នៅតែ​ឈរ​នៅ​លំដាប់​ទី​៣​ដដែល ហើយ​មិន​អាច​លោត​មក​លេខ​២​បាន​ឡើយ ហើយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នៅតែ​ស្ថិត​ក្នុង​លំដាប់​ទី​១​ដដែល គឺ​ពុំ​មាន​មហាអំណាច​ណា​មួយ​អាច​វ៉ា​អាមេរិក​បាន​ឡើយ សូម្បីតែ​មហាអំណាច​រុស្ស៊ី​នៅតែ​ស្ថិត​នៅ​លំដាប់​ទី​២​ដដែល។ ចំណែក​មហាយក្ស​អាស៊ី​ខាងត្បូង គឺ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា នៅតែ​ស្ថិត​ក្នុង​លំដាប់​ទី​៤ បន្ទាប់ពី​មហាយក្ស​ចិន។

អ្វី​ជា​ការ​កត់សម្គាល់​ទៀត​នោះ គឺ​មានតែ​តៃវ៉ាន់​មួយ​គត់​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី ដែល​ហក់​រំលង ៤​ប្រទេស​មក​នៅ​លំដាប់​ទី​២២ មក​ឈរ​ក្នុង​បន្ទាត់​របស់​ប្រទេស​វៀតណាម ហើយ​ប្រទេស​ចូល​មក​ជំនួស​តៃវ៉ាន់ លេខ​រៀង​ទី​២៦ គឺ​ប្រទេស​ថៃ ដែល​រាជាណាចក្រ​នេះ​កាលពី​ឆ្នាំ​២០២០ នៅ​លេខ​រៀង​ទី​២៤។ ចំណែក​វៀតណាម មក​នៅ​លេខ​រៀង​ទី​២៤ ហើយ​ប្រទេស​កាណាដា ហក់​មក​នៅ​លេខ​រៀង​ទី​២១ ដែល​ហក់​ចេញពី​លេខរៀង​ទី​២៥។

យ៉ាងណា កូរ៉េ​ខាងជើង ជា​រដ្ឋ​នុយក្លេអ៊ែរ​ដ៏​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ និង​ជា​ប្រទេស​ដែល​តែងតែ​គំរាម​ពិភពលោក ជាពិសេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាងត្បូង​សាច់ឈាម​នឹង​គ្នា គឺ​រដ្ឋ​កុម្មុយនីស្ត​ផ្ដាច់ការ​មួយ​នេះ​ធ្លាក់​មក​នៅ​លេខរៀង​ទី​២៨ ដែល​ឆ្នាំ​២០២០ នៅ​លេខរៀង​ទី​២៦។ យ៉ាងណា កូរ៉េ​ខាងត្បូង នៅតែ​ស្ថិតនៅ​លេខរៀង​ទី​៦ ដដែល។

តាម​គេហទំព័រ Global Fire Power ការ​កំណត់​លក្ខណៈ​ចំពោះ​ប្រទេស​ដែល​មាន​ថាមពល និង​អំណាច​យោធា​ខ្លាំងក្លា​រាប់​ពី​លំដាប់​ទី​១ ដល់​ទី​៣០ ក្នុង​ប្រទេស​១៤០ គឺ​មាន​ការពិនិត្យ និង​វាយតម្លៃ​ទៅលើ​សមត្ថភាព​កងទ័ព សមត្ថភាព​នៃ​ការ​ធ្វើ​សង្គ្រាម ទាំង​សង្គ្រាម​ក្នុង​ប្រទេស​ខ្លួនឯង សង្គ្រាម​ជាមួយ​ប្រទេស​ដទៃ សង្គ្រាម​លើ​ផ្ទៃ​សមុទ្រ សង្គ្រាម​ទ័ព​ជើងគោក សង្គ្រាម​ទ័ព​អាកាស និង​ការ​ចំណាយ​ទៅលើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ។ មាន​តែ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មួយ​គត់​ដែល​បាន​ចំណាយ​ច្រើន​ជាង​គេ បើ​ធៀប​នឹង​ប្រទេស​រុស្ស៊ី និង​ចិន ជា​ប្រទេស​លំដាប់​ទី​២ និង​ទី​៣។

នៅ​ឆ្នាំ​២០២១ នេះ រុស្ស៊ី ចំណាយ​ទៅលើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​ជាង ៤២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ។ ចិន​ចំណាយ​ទៅលើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ ១៧៨​ពាន់​លាន​ដុល្លារ។ ប៉ុន្តែ​រុស្ស៊ី​ចំណាយ​ទៅលើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​តិច​ជាង​ចិន​មែន តែ​ចំនួន​សព្វាវុធ​រុស្ស៊ី ដែល​ជា​ប្រភេទ​ធ្ងន់ និង​អាវុធ​ទំនើបៗ​មាន​ច្រើន​ជាង​ប្រទេស​ចិន។

យ៉ាងណា​សម្រាប់​កោះ​តៃវ៉ាន់ ដែល​ហក់​មក​លេខ​២២ ដោយ​ចេញពី​លេខ​២៦ ត្រូវ​បាន​កត់សម្គាល់​ថា​មាន​ការ​ហក់​ឡើង​ការ​ចំណាយ​លើ​វិស័យ​កងទ័ព​យ៉ាង​ខ្ពស់ នៅ​រយៈពេល ១០​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ ដែល​មាន​ចំនួន ១៣ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅ​ពេល​ដែល​ដែនដី​នេះ​កំពុង​ភ័យខ្លាច​ការ​លើក​ទ័ព​លុកលុយ​ពី​សំណាក់​កងទ័ព​ចិន។

យ៉ាងណា កោះ​តៃវ៉ាន់​ពុំ​មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​នោះ​ទេ។ ចំណែក​ចិន​មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ២៨០​គ្រាប់។ រុស្ស៊ី មាន ៦៤៩០​គ្រាប់ ហើយ​អាមេរិក​មាន ៦៥០០​គ្រាប់។ មាន​តែ​អាមេរិក​មួយ​គត់​ដែល​បាន​ដាក់​ពង្រាយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​នៅ​ពាសពេញ​ពិភពលោក​ចំនួន ១៦០០​គ្រាប់។ ដោយឡែក​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាងជើង​ដែល​តែងតែ​គំរាម​បាញ់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ទៅលើ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក គឺ​ប្រទេស​ផ្ដាច់ការ​មួយ​នេះ​មាន​អាវុធ​ប្រភេទ​នេះ​ពី ៣០ ទៅ ៤០​គ្រាប់៕

© 2024, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស