ហ្វីលីពីន ដែលជាប្រទេសប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យសេរីនិយម កំពុងបោះពួយទៅរកធ្វើការបោះឆ្នោតជាតិនាពេលខាងមុខនេះ។ ការបោះឆ្នោតនៅក្នុងប្រទេសមួយនេះមានលំនាំប្រហាក់ប្រហែលការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែរ។
នៅថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ខាងមុខ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍នៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីរបស់ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះ។ ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនៅក្នុងប្រទេសនេះមានភាពចម្រុះ គឺសន្លឹកឆ្នោតប្រធានាធិបតី និងសន្លឹកឆ្នោតអនុប្រធានាធិបតីដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ ចំណែកឯការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃនោះដែរ ក៏មានការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាផងដែរ។ បេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតីណាមួយដែលបានសំឡេងឆ្នោតច្រើនជាងគេក្នុងចំណោមបេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតី នឹងក្លាយជាអនុប្រធានាធិបតីរបស់សាធារណរដ្ឋនេះ។
គេមិនអាចហៅអនុប្រធានាធិបតីជាជំនួយការរបស់ប្រធានាធិបតីនោះទេ ព្រោះអនុប្រធានាធិបតីរបស់ប្រទេសនេះមានខុទ្ទកាល័យដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ប៉ុន្តែអ្នកសង្កេតការណ៍មើលឃើញថា បើបេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតីណាមានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំង ក៏អាចទាញសន្លឹកឆ្នោតឱ្យបេក្ខជនប្រធានាធិបតីនោះកើនឡើងផងដែរ។
សម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខនេះដែរ យុទ្ធនាការរកសំឡេងឆ្នោតកំពុងតែពុះកញ្ជ្រោល ហើយបេក្ខជនទាំងអស់សូម្បីតែបេក្ខជនសមាជិកព្រឹទ្ធសភា និងបក្សនយោបាយ កំពុងធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងសកម្ម។
វេទិកាប្រធានាធិបតី និងវេទិកាបេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតី ព្រមទាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះមើលទៅគួរឲ្យជក់ចិត្តដែលប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះមានប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតលក្ខណៈពិសេសជាងគេ។ យ៉ាងណា ដំណាក់កាលបោះឆ្នោតកាន់តែជិតចូលមកដល់នេះ លទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិក្រៅប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតបានកំពុងតែបង្ហាញអំពីប្រជាប្រិយភាពបេក្ខជន ៧រូបក្នុងចំណោម ៩រូបមានភាពលេចធ្លោ។ តែនៅក្នុងចំណោមបេក្ខជន ៧រូបនេះ គឺមានបេក្ខជនតែ ២រូបប៉ុណ្ណោះ គឺលោក FERDINAND “BONGBONG” MARCOS ជាកូនប្រុសរបស់អតីតជនផ្ដាច់ការ FERDINAND MARCOS ដែលបានឆក់យកតំណែងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីន ហើយពេលនេះក្លាយជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតី។ ចំណែកឯបេក្ខជនប្រធានាធិបតីដែលមានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំងផងដែរនោះ គឺស្ត្រីម្នាក់ដែលបច្ចុប្បន្នកាន់តំណែងអនុប្រធានាធិបតី គឺអ្នកស្រី Leni Robredo។
និន្នាការនយោបាយ និងគោលជំហររបស់បេក្ខជនពីររូបនេះ បើនិយាយពីកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសវិញ គឺមានឧត្តមគតិជាតិប្រហាក់ប្រហែលគ្នា សុទ្ធតែប្រឆាំងនឹងការបំពានពីសំណាក់ប្រទេសខាងក្រៅ។
តែសម្រាប់អ្នកស្រី Robredo មាននិន្ទាការខ្លាំង គឺប្រឆាំងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេស និងប្រឆាំងអនុត្តរភាពពីសំណាក់ប្រទេសចិន។ សម្រាប់បេក្ខជន “BONGBONG” MARCOS គឺយ៉ាងហោចណាស់ត្រូវបានគេមើលឃើញថាមាននិន្នាការទៅរកអាមេរិកច្រើនជាងប្រទេសចិន ព្រោះឪពុករបស់លោកទោះបីជាជនផ្ដាច់ការក៏ដោយ ក៏គ្រួសារ និងឪពុករបស់លោកត្រូវសហរដ្ឋអាមេរិកផ្ដល់សិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយដែរ។
ឥឡូវនេះ ប្រជាជនហ្វីលីពីនកំពុងសម្លឹងមើលផងដែរទៅលើបេក្ខជនដទៃទៀត ដូចជា FRANCISCO “ISKO MORENO” DOMAGOSO ដែលជាអភិបាលក្រុងម៉ានីល។
ចំណែក MANNY PACQUIAO ជាជើងឯកកីឡាប្រដាល់ពិភពលោក និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។ បេក្ខជន PANFILO LACSON ដែលមានវ័យចាស់ជាងគេ អាយុ ៧៣ឆ្នាំជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។ លោកធ្លាប់ឈរជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីតាំងពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៤ តែមិនដែលឈ្នះម្ដងណាទេ។ សម្រាប់បេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតីដែលមានសំឡេងប្រជាប្រិយភាពច្រើនជាងគេ គឺមានតែអ្នកស្រី Sara Duterte-Carpio ដែលជាកូនស្រីរបស់លោក រ៉ូឌ្រីងហ្គូ ឌូទើតេ ជាប្រធានាធិបតីត្រូវចាកចេញពីអាណត្តិនៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ នៅក្រោមការកំណត់របស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសនេះ។ តែអ្នកស្រី Sara Duterte-Carpio ចាប់ដៃគូជាមួយបេក្ខជនប្រធានាធិបតី BONGBONG” MARCOS ជាកូនប្រុសអតីតជនផ្ដាច់ការ Ferdinand Marcos។
នៅប្រទេសហ្វីលីពីន យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីចាប់ផ្តើមបើកជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី៨ កុម្ភៈ សម្រាប់រយៈពេល ៣ខែ ហើយការបោះឆ្នោតត្រូវប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី៩ ឧសភា ខាងមុខ។ ការដែលនាំឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើល គឺការឡើងខ្លាំងនូវការគាំទ្រកូនប្រុសជនផ្ដាច់ការ គឺលោក BONGBONG” MARCOS។
៣៦ឆ្នាំក្រោយរបបផ្ដាច់ការ MARCOS ការស្ទង់មតិនៅមុនការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីបានបង្ហាញថា BONGBONG” MARCOS កូនប្រុសរបស់អតីតមេដឹកនាំផ្ដាច់ការហ្វីលីពីន កំពុងទទួលសំឡេងគាំទ្រនាំមុខគេ ដែលអាចមានឱកាសច្រើនដើម្បីឈ្នះឆ្នោតចូលកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីបន្តពីលោក ឌូទើតេ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយដោយទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters។
បេក្ខជនប្រធានាធិបតី គឺអ្នកស្រីអនុប្រធានាធិបតី Leni Robredo ដែលបានយកឈ្នះលោក BONG BONG” MARCOS នៅក្នុងការបោះឆ្នោតអនុប្រធានាធិបតីកាលពី ៦ឆ្នាំមុន អ្នកស្រីបានអំពាវនាវឱ្យបិទបញ្ចប់ការដឹកនាំពុករលួយ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស គាបសង្កត់ប្រជាជន។
យ៉ាងណា គេត្រូវរង់ចាំការបោះឆ្នោត និងលទ្ធផលបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៩ ឧសភា ថាតើបេក្ខជនប្រធានាធិបតីណាមួយឈ្នះពិតប្រាកដ ប៉ុន្តែបើលោក BONGBONG MARCOS ទទួលជ័យជម្នះនៅក្នុងការបោះឆ្នោត គឺជាការវិលមកវិញនូវប្រវត្តិសាស្ត្រកាល ៣៦ឆ្នាំមុន ដែលហ្វីលីពីនធ្លាក់ក្រោមការដឹកនាំផ្ដាច់ការ ហើយគ្រួសាររបស់អតីតមេដឹកនាំផ្ដាច់ការមួយនេះវិលមកកាន់អំណាចវិញ។
ជនផ្ដាច់ការ Ferdinand Marcos ត្រូវបានអូសទាញពីអំណាចដោយចលនាបដិវត្តន៍អំណាចប្រជាជនដែលបានផ្តួលរំលំនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៨៦។ ក្រោយពីធ្លាក់ពីអំណាច រដ្ឋាភិបាលថ្មីបានអនុញ្ញាតឱ្យគ្រួសារ Ferdinand Marcos ចាកចេញពីប្រទេសហ្វីលីពីន ដោយសម្រេចទៅនៅកោះហាវៃសហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅដើមទសវត្ស១៩៩០ លោក BONGBONG MARCOS បានវិលត្រឡប់មកប្រទេសហ្វីលីពីនវិញដោយចាប់យកមុខជំនួញ ហើយក្រោយមកក៏បានប្រឡូកចូលនយោបាយ ដែលអ្នកសង្កេតការណ៍យល់ថា លោក BONGBONG ចង់កែមុខមាត់ប្រវត្តិគ្រួសាររបស់លោកឡើងវិញ៕