 នៅតំបន់ស៊ីនជាំង នៃភាគពាយ័ព្យប្រទេសចិន។){kind=link}
ចិនដែលជាជាប្រទេសកុម្មុយនីស្ត ប៉ុន្តែមហាអំណាចមួយនេះជាប់ក្នុងបញ្ជីខ្មៅរបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ថាជាប្រទេសដែលរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរបំផុតពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ទៅលើជនជាតិដើមភាគតិចអ៊ុយហ្គឺ (Uyghurs) នៅតំបន់ស៊ីនជាំង នៃភាគពាយ័ព្យប្រទេសចិន។
ប្រទេសដ៏ធំនេះកម្រជួយប្រទេសណាមួយដែលធ្លាក់ក្នុងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ណាស់។ កាលដែលកម្ពុជាធ្លាក់ក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍នៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរក្រហម ចិនត្រូវបានពួកលោកខាងលិចចោទថាមានទំនាក់ទំនងជាមួយរបបព្រៃផ្សៃនេះ។ ជាថ្មីម្ដងទៀត ប្រជាមានិតចិនបានបោះឆ្នោតជំទាស់ការដែលក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ធ្វើសេចក្ដីសម្រេចបង្កើតការស៊ើបអង្កេតករណីឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមប្រព្រឹត្តដោយកងទ័ពរុស្ស៊ី ទៅលើប្រជាជនអ៊ុយក្រែន។
ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តលើសេចក្ដីសម្រេចនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១២ ឧសភា ដើម្បីបង្កើតការស៊ើបអង្កេតលើករណីដែលអាចមានឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមប្រព្រឹត្តដោយកងទ័ពរុស្ស៊ីនៅលើទឹកដីអ៊ុយក្រែន។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានអនុម័តលើសេចក្ដីសម្រេចនេះក្នុងសំឡេងភាគច្រើនលើសលប់ ដើម្បីបញ្ជាឱ្យគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតធ្វើការស៊ើបអង្កេតករណីនៃការសម្លាប់រង្គាលដែលបានកើតឡើងនៅតំបន់ជុំវិញរដ្ឋធានីគៀវ និងតំបន់ផ្សេងៗទៀតដូចជាតំបន់ Sumy ជាដើម។
តាមបណ្ដាញផ្សាយព័ត៌មាន Aljazeera នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសម្រេចការស៊ើបអង្កេតឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន គឺមាន ២ប្រទេសបានបោះឆ្នោតប្រឆាំងនឹងដំណោះស្រាយនេះ ហើយក្នុងនោះមានប្រទេសចិនមួយដែរ។ តែក្នុងនោះមានប្រទេស ១២ទៀតបោះឆ្នោតអនុប្បវាទ ខណៈ ៣៣ប្រទេសបោះឆ្នោតគាំទ្រ។ ប្រទេសដែលចូលរួមបោះឆ្នោតជំទាស់ដូចចិនដែរ គឺប្រទេស Eritrea ដែលស្ថិតក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក។
ប្រទេសចិន ដែលបានបោះឆ្នោតជំទាស់នឹងការស៊ើបអង្កេតរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិអំពីឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមដែលអាចកើតមាននៅភាគខាងជើងអ៊ុយក្រែន ដោយលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភថា ការស៊ើបអង្កេតនេះ គឺមានហេតុផលនយោបាយ។
មន្ត្រីការទូតរបស់ចិន ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Chen Xu បានថ្លែងថា ចិនកត់សម្គាល់ឃើញថា ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ នយោបាយប្រឈមមុខដាក់គ្នាក្នុងក្រុមប្រឹក្សានេះមានការកើនឡើង ហើយវាបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្ត និងភាពឥតលម្អៀងរបស់ស្ថាប័ននេះ។ លោកបន្ថែមថា ការស៊ើបអង្កេតជាក់ស្តែងនឹងរួមបញ្ចូលតែការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ីប៉ុណ្ណោះ។ តាមអ្នកការទូតចិនរូបនេះ គឺសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស គឺដូចយកសាំងជះលើភ្លើង។
ជំហររបស់តំណាងប្រទេសចិន ធ្វើឡើងនៅមុនបន្តិចប៉ុណ្ណោះដែលក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សសម្រេចបោះឆ្នោត ដើម្បីអនុម័តលើដំណោះស្រាយដែលបើកឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។
ដោយឡែកអ្នកការទូតរបស់ទីក្រុងមូស្គូ ប្រចាំនៅប្រទេសស្វីស ជាទីស្នាក់ការរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលមកការពារខ្លួន ព្រោះតែអាសនៈរបស់រុស្ស៊ីត្រូវបានព្យួរហើយនោះ គឺឯកអគ្គរដ្ឋទូត លោក Gennady Gatilov បានរិះគន់សេចក្ដីសម្រេចនេះ។ យោងតាមបណ្ដាញផ្សាយព័ត៌មាន Aljazeera លោក Gatilov បានរិះគន់ដូចនេះនៅពេលលោកឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters តាមរយៈអ៊ីមែល។ លោកបានចោទលោកខាងលិចថាកំពុងរៀបចំផ្លូវនយោបាយ ដើម្បីធ្វើឲ្យរុស្ស៊ីចុះខ្សោយច្រើនជាងការលើកឡើងអំពីមូលហេតុពិតប្រាកដនៃវិបត្តិអ៊ុយក្រែន។
នៅក្នុងសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស ក៏បានអំពាវនាវប្រាប់ទៅរុស្ស៊ី បើកផ្លូវឱ្យភ្នាក់ងារមនុស្សធម៌បានចូលទៅជួយជម្លៀសជនស៊ីវិលឱ្យបានចាកចេញពីទីតាំងដែលប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន។ តែជាការកត់សម្គាល់របស់អ្នកសង្កេតការណ៍ គឺប្រទេសចិន មិនមែនត្រឹមតែលើកដំបូងនេះទេដែលបានបោះឆ្នោតប្រឆាំងនឹងសំឡេងភាគច្រើនរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលត្រូវរួមគ្នាប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន។ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីដើមខែមេសា ដែលសម្រេចព្យួរអាសនៈរបស់រុស្ស៊ី នៅឯក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ប្រទេសចិនចេញមុខខ្លាំងជាងគេប្រឆាំងនឹងសេចក្ដីសម្រេចនេះដែរ។ តែទីបំផុត មហាសន្និបាតនៅតែរកសំឡេងភាគច្រើនបានក្នុងការព្យួរអាសនៈរបស់រុស្ស៊ី។
សម្រាប់ចិន បច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងជាប់អង្កេតពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ទៅលើជនជាតិភាគតិចអ៊ុយហ្គឺ (Uyghurs) កាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនៅតំបន់ស៊ីនជាំង (Xinjiang) ភាគពាយព្យប្រទេសចិន៕