មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លើកឡើងថា សន្តិភាពពិតប្រាកដត្រូវធានាឲ្យបាននូវការអនុវត្តច្បាប់ដោយគ្មានការរើសអើង គោរពសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវធានាឲ្យបាននូវនីតិរដ្ឋ និងការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាធាតុនាំឲ្យសង្គមមួយមានសន្តិភាពពេញលេញ។
អតីតអ្នកទោសនយោបាយ និងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៩ ឧសភា នេះថា ដើម្បីឱ្យគេទទួលស្គាល់ថាសង្គមមួយមានសន្តិភាពពិតប្រាកដ មិនមែនគ្រាន់តែជាការប្រកាសរបស់បុគ្គលណាម្នាក់ ឬក្រុមណាមួយនោះទេ ប៉ុន្តែគឺជាការវាយតម្លៃលើស្ថិរភាពនៃការដឹកនាំក្នុងសង្គមនោះប៉ុណ្ណោះ ថាតើគ្រប់ផ្នែកនៃសង្គមនោះទទួលបានការគាំពារដោយច្បាប់បានពេញលេញឬក៏អត់ មិនមែនគ្រាន់តែជាការអះអាងរបស់ក្រុមណាមួយនោះឡើយ។
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ពន្យល់ថា ពាក្យសន្តិភាពមិនអាចផ្អែកទៅតែលើហេតុផលថាគ្មានសង្គ្រាមតែមួយមុខនោះទេ ព្រោះសម័យ ប៉ុល ពត ក៏គ្មានសង្គ្រាមដែររយៈពេលដែលរបបខ្មែរក្រហមដឹកនាំប្រទេស ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃ ប៉ុន្តែការកាប់សម្លាប់ ការគាបសង្កត់ និងការបិទសិទ្ធិសេរីភាព ជាដើម ត្រូវបានអនុវត្តពេញផ្ទៃប្រទេស ដូច្នេះគេមិនអាចចាត់ទុកការដឹកនាំបែបនេះជាការដឹកនាំដែលមានសន្តិភាពបានទេ ទោះជាគ្មានសង្គ្រាមក៏ដោយ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះបញ្ជាក់ថា ការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ ពិតមែនថាគ្មានសង្គ្រាម ប៉ុន្តែការអនុវត្តនៅតែមិនទាន់អាចទទួលយកបាននៅឡើយ ព្រោះសកម្មជនសង្គម សកម្មជននយោបាយ គណបក្សនយោបាយ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌សង្គម នៅតែមិនទាន់អាចធានាបាននូវការអនុវត្តឲ្យបានពេញលេញនៅឡើយ ដូច្នេះការប្រកាសថាមានសន្តិភាព គឺជារឿងដែលពិបាកឲ្យពលរដ្ឋទទួលយកខ្លាំងណាស់។
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា គូសបញ្ជាក់ថា សន្តិភាពមិនមែនសម្រាប់តែអ្នកខ្លាំងនិយាយទេ ប៉ុន្តែសន្តិភាពក៏សម្រាប់អ្នកខ្សោយដែរ ព្រោះអ្នកខ្សោយគឺត្រូវទទួលស្គាល់ដោយពេញចិត្ត ជាពិសេសនៅពេលដែលអ្នកខ្លាំងអនុវត្តបានត្រឹមត្រូវទៅតាមច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ និងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលធានានូវសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបនោះ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីបេក្ខជនអនាគតនាយករដ្ឋមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចដែលត្រៀមស្នងមរតកអំណាចពីឪពុក បានលើកឡើងពីការការពារសន្តិភាពដែលកម្ពុជាកំពុងមានក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
បេក្ខជនអនាគតនាយករដ្ឋមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចដ៏ចម្រូងចម្រាស លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ចេញវីដេអូលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី១៩ ឧសភា នេះថា សន្តិភាពប្រៀបបានទៅនឹងខ្យល់អុកស៊ីសែន ដែលមានតម្លៃបំផុតសម្រាប់ជីវិត និងការរស់នៅរបស់មនុស្សគ្រប់រូប ដូច្នេះមិនត្រូវរង់ចាំដល់ពេលសន្តិភាពបាត់បង់ បាននាំគ្នាឲ្យតម្លៃសន្តិភាពនោះទេ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត លើកឡើងថា ពលរដ្ឋគ្រប់រូបត្រូវតែចងចាំពីគុណតម្លៃនៃសន្តិភាព និងរួមគ្នាថែរក្សាសន្តិភាពឱ្យបានជាដាច់ខាត។ លោកបន្ថែមថា អ្នកខ្លះថាធុញណាស់ឮតែនិយាយពីសន្តិភាព តែពាក្យនេះសំខាន់ណាស់នៅពេលដែលបាត់បង់វា ដូច្នេះទោះជាធុញក៏ដោយ ត្រូវតែការពារកុំឲ្យវាបាត់ទៅវិញឲ្យសោះ ដើម្បីកុំឱ្យសង្គ្រាមកើតឡើងម្តងទៀត។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចដែលព្រមានតាមកម្ទេចបក្សប្រឆាំងក្រោមលេសការពារសន្តិភាព លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា ការប្រកាសប្ដេជ្ញាការពារសន្តិភាពម្តងហើយម្តងទៀតរបស់លោក គឺដោយសារតែកម្ពុជានៅតែមានជនក្បត់ជាតិដែលមានផែនការផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកសព្វថ្ងៃនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន ដែលជាមេដឹកនាំក្រាញអំណាចផ្ដាច់មុខនៅកម្ពុជា ព្រមានដដែលៗថា លោកនឹងការពារសន្តិភាពឱ្យបាន ទោះត្រូវលះបង់ក្នុងតម្លៃណាក៏ដោយ ព្រោះថាតាមបទពិសោធន៍ពីអតីតកាល គ្មាននរណាអាចស្មានបានថាប្រទេសកម្ពុជាបានផ្ទុះសង្គ្រាមនៅអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ នោះទេ ដូច្នេះដើម្បីកុំឱ្យដានប្រវត្តិសាស្ត្រនេះកើតឡើងម្តងទៀត លោកត្រូវតែកម្ចាត់អ្នកដែលបំផ្លាញសន្តិភាពរបស់កម្ពុជាឱ្យបានដាច់ខាត។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អតីតប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ធ្លាប់បានអះអាងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ពិតមែនតែកម្ពុជាមិនមានសំឡេងគ្រាប់ផ្លោងដាក់គ្នាដែលមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចអះអាងថាមានសន្តិភាព ប៉ុន្តែកម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់បក្សកាន់អំណាច ធ្វើឱ្យមានសំឡេងទ្រហោយំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ទីកន្លែង ដោយសារការរំលោភយកដីធ្លី ការចាប់ឃុំខ្លួនអ្នកតវ៉ាដើម្បីសេរីភាព និងការបិទខ្ទប់សេរីភាពបញ្ចេញមតិគ្រប់បែបយ៉ាងពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍លើកឡើងថា ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាមានសន្តិភាព និងមានស្ថិរភាពនយោបាយពិតប្រាកដ ទាល់តែកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជាត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលយកទៅអនុវត្តឱ្យបានពេញលេញ ប៉ុន្តែការដឹកនាំតាមរបៀបរំលោភបំពានច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលឯកបក្សបច្ចុប្បន្ននេះ គ្រាន់តែជាសន្តិភាពសម្រាប់អ្នកមានអំណាចតែប៉ុណ្ណោះ ខណៈពលរដ្ឋខ្មែររស់ក្នុងភាពភ័យខ្លាចដូចក្នុងសម័យសង្គ្រាមដដែល៕