យោងតាមលទ្ធផលនៃការចាប់ឆ្នោតដោយសម្តេចសង្ឃទាំងពីរគណៈនៅថ្ងៃចន្ទ នេះ គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចាប់បានលេខរៀងទី១៨ ក្នុងចំណោមគណបក្សដែលឈរឈ្មោះចូលរួមប្រកួតនៅអាណត្តិទី៧ ខាងមុខនេះ ខណៈគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យឈរនៅលេខដើមគេបង្អស់ដែរ។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) នៅថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ នេះបានរៀបចំការចាប់ឆ្នោតដើម្បីកំណត់លំដាប់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនៅលើសន្លឹកឆ្នោត សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៧ ឆ្នាំ២០២៣ ដែលមានការចូលរួមពីសម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈ តំណាងគណបក្សនយោបាយ អ្នកសារព័ត៌មាន និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។
ក្រោយពីការចាប់ឆ្នោតពេញមួយព្រឹក គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ផ្សព្វផ្សាយពីលទ្ធផលនេះថា គណបក្សដែលចូលរួមចាប់លេខរៀងលើសន្លឹកឆ្នោតមានចំនួន ១៨គណបក្ស ក្នុងនោះគណបក្សដែលឈរនៅលេខរៀង៖
- ទី១ គឺគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យរបស់លោក ម៉ម សូណង់ដូរ
- ទី២ គណបក្សខ្មែរតែមួយ
- ទី៣ គណបក្សសញ្ជាតិកម្ពុជា
- ទី៤ គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិរបស់លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ
- ទី៥ គណបក្សកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ
- ទី៦ គណបក្សកសិករ
- ទី៧ គណបក្សស្ត្រីដើម្បីស្ត្រី
- ទី៨ គណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ របស់លោក ក្រវ៉ាញ ដារ៉ន
- ទី៩ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច
- ទី១០ គណបក្សធម្មាធិបតេយ្យ
- ទី១១ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានរបស់លោក យ៉េង វីរៈ
- ទី១២ គណបក្សបំណងប្រជាពលរដ្ឋ
- ទី១៣ គណបក្សខ្មែរអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច
- ទី១៤ គណបក្សឯកភាពជាតិខ្មែរ
- ទី១៥ គណបក្សខ្មែរអភិរក្សរបស់លោក រៀល ខេមរិន្ទ អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង
- ទី១៦ គណបក្សយុវជនកម្ពុជារបស់លោក ពេជ្រ ស្រស់
- ទី១៧ គណបក្សជនជាតិដើមប្រជាធិបតេយ្យ
- និងទី១៨ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឈរលេខរៀងចុងក្រោយគេ។
ការចាប់ឆ្នោតកំណត់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីគណបក្សទាំង១៨ បានចុះបញ្ជីឈ្មោះនៅ គ.ជ.ប រួចរាល់ជាផ្លូវការកាលពីពេលកន្លងទៅនេះ។
ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានចេញរបាយការណ៍កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា គណបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីឈ្មោះជាផ្លូវការនៅក្រសួងមហាផ្ទៃមានចំនួន ៤៤គណបក្ស ប៉ុន្តែគណបក្សដែលចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតជាតិអាណត្តិទី៧ ឆ្នាំ២០២៣ នេះ មានតែ ១៨គណបក្សប៉ុណ្ណោះ ខណៈគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សមហាសាមគ្គីជាតិខ្មែរ ត្រូវ គ.ជ.ប បដិសេធមិនឲ្យចូលរួមការបោះឆ្នោតនេះទេ ក្រោមហេតុផលថាគ្មានឯកសារផ្លូវច្បាប់គ្រប់គ្រាន់។
ផ្អែកតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដែលបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ តម្រូវឱ្យប្រទេសកម្ពុជារៀបចំការបោះឆ្នោតជាសកលដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយ និងកសាងនីតិរដ្ឋរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៨ ការបោះឆ្នោតដែលគេចាត់ទុកថាត្រឹមត្រូវនោះ គឺមានតែការបោះឆ្នោតដែលរៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬអ៊ុនតាក់ នៅអាណត្តិទី១ ឆ្នាំ១៩៩៣ ប៉ុណ្ណោះ។
ក្រៅពីការបោះឆ្នោតដែលរៀបចំដោយអ៊ុនតាក់ ដូចជាអាណត្តិទី២ ឆ្នាំ១៩៩៨ អាណត្តិទី៣ ឆ្នាំ២០០៣ អាណត្តិទី៤ ឆ្នាំ២០០៨ អាណត្តិទី៥ ឆ្នាំ២០១៣ និងអាណត្តិទី៦ ឆ្នាំ២០១៨ សុទ្ធសឹងតែជាការបោះឆ្នោតដែលគេមើលឃើញថាជាការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់អាណត្តិទាំងអស់។
ទាក់ទិននឹងការបោះឆ្នោតនេះ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ ស្ថានទូតបារាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា បានលើកឡើងថា សហភាពអឺរ៉ុប និងបារាំង នៅតែបន្តអំពាវនាវឱ្យកម្ពុជារៀបចំនូវការបោះឆ្នោតមួយដោយសេរី តម្លាភាព និងពហុបក្ស ស្របតាមខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យស្ដីពីការកំណត់កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតជាតិអាណត្តិទី៧ ដែលបានកំណត់យកថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ជាថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រទៅតាមអាណត្តិរបស់ខ្លួនដែលមានរយៈពេល ៥ឆ្នាំម្តងដូចអាណត្តិមុនៗ ប៉ុន្តែការបោះឆ្នោតនេះមិនមានការចូលរួមសង្កេតការណ៍ពីសហគមន៍អន្តរជាតិទេ ដោយសារតែពួកគេចាត់ទុកថាជាការបោះឆ្នោតដែលមិនត្រឹមត្រូវ។
ជុំវិញដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ ត្រូវក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍មើលឃើញថា ដំណើរការទាំងស្រុង គឺស្ថិតក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់បក្សកាន់អំណាចគ្រប់បែបយ៉ាង ដូចជាសមាសភាពទាំង ៩រូបរបស់ គ.ជ.ប គឺសុទ្ធតែមកពីបក្សកាន់អំណាច បណ្ដាញសារព័ត៌មានក៏មកពីបក្សកាន់អំណាច មន្ត្រី គ.ជ.ប នៅមូលដ្ឋានក៏ជ្រើសរើសដោយបក្សកាន់អំណាចទាំងអស់ដែរ។
ក្រៅពីការរៀបចំដើម្បីគ្រប់គ្រងលើលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវគេចាត់ទុកជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជា ក៏ត្រូវតុលាការរំលាយ ខណៈមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក កឹម សុខា ក៏ត្រូវកាត់ទោសឱ្យជាប់គុក ២៧ឆ្នាំ ចំណែកអតីតមេដឹកនាំប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ក៏មិនអាចវិលចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញដើម្បីធ្វើនយោបាយថែមទៀត។ បញ្ហានេះ ត្រូវគេព្យាករទុកជាមុនហើយថា មានតែគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះដែលនឹងឈ្នះការបោះឆ្នោតនេះ និងដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលដោយឯកបក្សបន្តទៀត៕