បុរសខ្លាំងកាន់អំណាចជិត ៤០ឆ្នាំនៅកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានរំលាយគណបក្សភ្លើងទៀន បើសិនបក្សនេះហ៊ានទាក់ទង និងធ្វើសកម្មភាពតាមបញ្ជារបស់លោក សម រង្ស៉ី ក្នុងចេតនារារាំង ឬអុកឡុកការបោះឆ្នោតខាងមុខ។
ក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករកម្មការិនីក្នុងខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ នាព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា នេះ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា បើថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សភ្លើងទៀននៅកម្ពុជាហ៊ានទាក់ទង និងចេញធ្វើសកម្មភាពតាមការអំពាវនាវរបស់អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី និងមន្ត្រីផ្សេងៗទៀតក្រៅស្រុកនោះ ពួកគេនឹងទទួលរងនូវទណ្ឌកម្ម។ ចំណែកឯគណបក្សភ្លើងទៀនវិញ ក៏នឹងត្រូវរំលាយចោលផងដែរ។
លោកថា ការព្រមាននេះដោយសារអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងនៅតែបន្តធ្វើសកម្មភាពរារាំង និងអុកឡុកការបោះឆ្នោត ដោយផ្ញើសារឲ្យពលរដ្ឋដែលទៅបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃខាងមុខគូសសន្លឹកឆ្នោតចោល ឬកុំទៅបោះឆ្នោត ជាដើម។
ក្រៅពីព្រមានហើយ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានយកខ្លឹមសារពង្រាងនៃការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតមកអានជាសាធារណៈ បន្ទាប់ពីលោកបានបញ្ជាទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ឲ្យពន្លឿនធ្វើវិសោធនកម្ម ឬកែច្បាប់បោះឆ្នោតឲ្យបានឆាប់ ដើម្បីបិទផ្លូវអ្នកដែលមិនបានទៅបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ខាងមុខនេះ។
បើតាមខ្លឹមសារមាត្រា ១៤២ (ថ្មី) នៃច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រដែលលោក ហ៊ុន សែន អាននោះ បានបើកផ្លូវឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតធ្វើការផាកពិន័យចំពោះជនណាដែលប្រើគ្រប់មធ្យោបាយទុច្ចរិតក្នុងការរារាំងពលរដ្ឋជាប្រាក់ពី ៥.០០០.០០០ (ប្រាំលាន) រៀល ទៅ ២០.០០០.០០០ (ម្ភៃលាន) រៀល។
ចេតនាទុច្ចរិតដែលចែងក្នុងខ្លឹមសារមាត្រា ១៤២ (ថ្មី) ដែលលោក ហ៊ុន សែន ទើបបញ្ជាឲ្យពង្រាងឡើង រួមមានការរារាំង ឬញុះញង់ពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតមិនឲ្យទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ឬរារាំងមិនឲ្យចុះឈ្មោះពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត និងសៀវភៅបញ្ជីបោះឆ្នោត។ លើសពីនេះ ការបង្កការអុកឡុក ឬរារាំងសកម្មភាពជាប្រក្រតីក្នុងទីកន្លែងសម្រាប់ការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្នុងអំឡុងពេលនៃការពិនិត្យបញ្ជី និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងការរារាំងពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតមិនឲ្យទៅបោះឆ្នោត រួមទាំងបង្កការរំខានមិនឲ្យរាប់សន្លឹកឆ្នោតបានជាដើម។
ចំណែកមាត្រា ១៤៣ (ថ្មី) នៃច្បាប់នេះ ក៏បានចែងបើកផ្លូវឲ្យ គ.ជ.ប លុបបេក្ខភាពឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយ ឬផាកពិន័យជាប្រាក់ពី ១០លានរៀលទៅ ៣០លានរៀលចំពោះគណបក្សនយោបាយដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសដូចបានចែងក្នុងមាត្រា ១៤២ (ថ្មី) ខាងលើ ដោយពុំទាន់គិតដល់ទោសព្រហ្មទណ្ឌដទៃទៀត។
ការធ្វើវិសោធនកម្ម និងព្រមានរំលាយបក្សភ្លើងទៀននេះ បន្ទាប់ពីអតីតមេដឹកនាំ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការមួយ ដោយអំពាវនាវទៅពលរដ្ឋកុំឲ្យទៅបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខនេះ។ យុទ្ធនាការនោះ ពួកគេបានលើកឡើងនូវពាក្យមួយឃ្លាថា «ខ្ញុំមិនទៅបោះឆ្នោតជាសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំ បើនៅតែបង្ខំខ្ញុំឲ្យបោះឆ្នោត ខ្ញុំនឹងគូសខ្វែងលើសន្លឹកឆ្នោតនោះ» ខណៈមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងលោក អេង ឆៃអ៊ាង ក៏បានបន្តអំពាវនាវដូច្នោះដែរ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក ម៉ែន ណាត ហៅការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ថាជាការសងសឹកបុគ្គល។ វិធានការនេះ លោកថាវាបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ និងបំផ្លាញទឹកចិត្តពលរដ្ឋ ព្រមទាំងស្មារតីរដ្ឋធម្មនុញ្ញផងដែរ។
លោកថា នៅពេលលោក ហ៊ុន សែន កែច្បាប់បោះឆ្នោតភ្លាមៗដោយសារតែការសងសឹកបុគ្គល ទោះបីជាវាផ្ទុយពីគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក៏ដោយ។ លោកចាត់ទុកការប្រកាសរំលាយគណបក្សភ្លើងទៀនចោលនេះថាជាគំនិតទុច្ចរិត និងផ្ដាច់ការ។
លោក ម៉ែន ណាត ថាលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមិនចោលគំនិតទុច្ចរិតនេះ បើទោះបីជាឆ្នាំ២០១៧ លោកបានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយយកកៅអីទៅចែកឲ្យបក្សផ្សេងៗដែលពលរដ្ឋមិនបោះឆ្នោតឲ្យ។
លោកចាត់ទុកការព្រមានរំលាយបក្សភ្លើងទៀនដោយប្រើពាក្យសម្ដីហិង្សា និងអសីលធម៌បែបនេះ វាបង្ហាញពីគំរូមិនល្អដែលជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់សង្គម ដោយសារមេដឹកនាំប្រើពាក្យអសីលធម៌អគុណធម៌។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះបានអំពាវនាវទៅពលរដ្ឋធ្វើការសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯង ប៉ុន្តែបើពួកគាត់ទៅបោះឆ្នោតទាំងបង្ខំ ទាំងដែលមិនមានគណបក្សខ្លួនពេញចិត្តនោះ ពួកគាត់អាចគូសខ្វែងលើសន្លឹកឆ្នោតចោលបាន។ លើសពីនេះ លោក ម៉ែន ណាត ក៏អំពាវនាវឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ភ្ញាក់រលឹក និងបញ្ឈប់សកម្មភាព និងទង្វើដែលលោកកំពុងធ្វើបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីកុំឱ្យផលអាក្រក់ដែលបានធ្វើនោះធ្លាក់ទៅលើគ្រួសារត្រកូលហ៊ុននាពេលអនាគត៕