អ្នកយកព័ត៌មានឲ្យវិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក (VOA) សម្ដែងការខកចិត្តដែលរដ្ឋសភាមិនអនុញ្ញាតឲ្យខ្លួនអាចមានលទ្ធភាពចូលយកព័ត៌មានក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះ លោក ហ៊ុន សែន ដោយមិនបានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុ ខណៈសង្គមស៊ីវិលចាត់ទុកថាជាការដៅមុខសញ្ញា និងរើសអើងស្ថាប័នសារព័ត៌មាន។
រដ្ឋសភានៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា បានបើកកិច្ចប្រជុំលើកដំបូង និងសម័យប្រជុំលើកទី១ សម្រាប់នីតិកាលទី៧ និងនៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា នេះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានរៀបចំធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានក្រោយពីរដ្ឋសភាក៏បានបញ្ចប់ការបោះឆ្នោតអនុម័តរៀបចំក្បាលម៉ាស៊ីនរដ្ឋសភា និងរាជរដ្ឋាភិបាលនាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែសីហា នេះដែរ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ការធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានក្រោយពេលរដ្ឋសភាបានបញ្ចប់ការបោះឆ្នោតអនុម័តរៀបចំក្បាលម៉ាស៊ីនរដ្ឋសភា និងរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយលោក ហ៊ុន សែន នាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែសីហា នេះ មិនបានអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន VOA ចូលយកព័ត៌មានឡើយ។
អ្នកសារព័ត៌មាន VOA អ្នកស្រី កាន់ វិច្ឆិកា បានសរសេររៀបរាប់ត្អូញត្អែរលើបណ្ដាញសង្គមកាលពីថ្ងៃទី២១ សីហា ម្សិលមិញថា អ្នកសារព័ត៌មាន VOA មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលកន្លែងធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅរដ្ឋសភាជាតិនោះទេ ខណៈដែលអ្នកសារព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតចូលបាន។
អ្នកស្រីសម្ដែងការខកចិត្ត ដោយថាទោះបីជាប្រធានរដ្ឋសភាថ្មីជាស្ត្រី ក៏ស្ត្រីដែលជាអ្នកសារព័ត៌មាន VOA នៅតែមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលយកព័ត៌មានបានដដែល។ ដូច្នេះ អ្នកនាងថាអ្នកថ្មីក៏ដូចជាអ្នកចាស់ ហើយអ្នកចាស់ក៏ដូចជាអ្នកថ្មីដែរ។
ចំណែកអ្នកសារព័ត៌មាន VOA ម្នាក់ទៀតឈ្មោះ លីបលីប ក៏បានលើកឡើងដែរថា រដ្ឋសភាមិនអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកសារព័ត៌មាន VOA ចូលថតរូបនៅទីតាំងធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានក្នុងរដ្ឋសភានៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា នេះទេ។ ការមិនអនុញ្ញាតនេះ លោកថាមន្ត្រីដែលរៀបចំមិនបញ្ជាក់មូលហេតុអ្វីនោះទេ បើទោះបីអ្នកសារព័ត៌មាន VOA ព្យាយាមសួរបញ្ជាក់ពីមូលហេតុ។
ទាក់ទិនទៅនឹងបញ្ហានេះ នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អ្នកស្រី ចក់ សុភាព សរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកស្រីថា ជាញឹកញយ អ្នកស្រីកត់សម្គាល់ឃើញស្ថាប័នព័ត៌មានមួយចំនួនតូច តែបានដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានចម្រុះ និងការពិតជូនពលរដ្ឋ ត្រូវបានហាមឃាត់មិនអាចចូលទៅស្ថាប័នជាតិ ឬព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗដើម្បីរាយការណ៍ព័ត៌មាន។
អ្នកស្រីលើកជាសំណួរថា ហេតុអ្វីបានស្ថាប័នទូរទស្សន៍ និងអ្នកសារព័ត៌មានដទៃអាចទទួលបានការអនុញ្ញាត? ហេតុអ្វីស្ថាប័នខ្លះមិនទទួលបាន? តើឈរលើមូលដ្ឋានអ្វី? បើគ្មានហេតុផលសមហេតុ និងស្របច្បាប់ទេ នោះជាការដៅមុខសញ្ញា និងរើសអើងស្ថាប័នសារព័ត៌មាន ក៏ដូចជាបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លំហសេរីភាពសារព័ត៌មានយ៉ាងពិតប្រាកដ។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ឬហៅកាត់ថា ខេមបូចា លោក ណុប វី បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២២ សីហា នេះថា ការមិនអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន VOA អាចមានលទ្ធភាពចូលយកព័ត៌មានក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗនេះ វាគឺជាការបង្ហាញអំពីការរើសអើងស្ថាប័នព័ត៌មាន ដែលនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការ ឬសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានរបស់ពលរដ្ឋ ទាំងរដ្ឋាភិបាលក៏មានតួនាទីជំរុញឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានដែរ។
លោកចាត់ទុកការអនុវត្តរបស់សមត្ថកិច្ចដែលហាមអ្នកសារព័ត៌មាននោះ ថាបានប្រាសចាកនូវអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលខិតខំប្រឹងប្រែងចូលរួមបង្កើតឲ្យមានច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានកន្លងមក។
លោក ណុប វី អះអាងថា នៅពេលសមត្ថកិច្ចហាមមិនឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានចូលយកព័ត៌មានក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗនោះ វាមិនបានផ្ដល់ផលប្រយោជន៍អ្វីឡើយ ផ្ទុយមកវិញ វាបង្ហាញពីរូបភាពមិនល្អ និងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលថ្មីបន្ថែមទៀត។
លោកស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល និងសមត្ថកិច្ចឲ្យពិនិត្យមើលអំពីផលប្រយោជន៍ដែលកើតចេញពីការផ្ដល់ព័ត៌មានរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ជាជាងហាមឃាត់ពួកគេ ពីព្រោះអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានអំណាចអ្វីទៅបង្ខំឲ្យអ្នកណាម្នាក់ឲ្យធ្វើតាមខ្លួនឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា លោក ឡេង ប៉េងឡុង និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោក មាស សុភ័ណ្ឌ បានទេនៅថ្ងៃទី២២ សីហា នេះ។
អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន (Reporters Without Borders) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង រកឃើញថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាបន្តស្ថិតក្នុងស្ថានភាពអាក្រក់នៅឆ្នាំ២០២៣ នេះ ដោយសារការកើនឡើងនៃការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់រដ្ឋាភិបាលមកលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ។
សន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកឆ្នាំ២០២៣ ដែលបានវាយតម្លៃស្ថានភាពសារព័ត៌មានក្នុង ១៨០ប្រទេស ចេញផ្សាយក្នុងទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា នេះ បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាស្ថិតនៅលំដាប់លេខរៀងទី១៤៧ លើ ១៨០ប្រទេសនៅឆ្នាំ២០២៣ ដែលថយពីលេខរៀងទី១៤២ លើ ១៨០ប្រទេសកាលពីឆ្នាំមុន។ មានន័យថា កម្ពុជាថយចុះ ១ពិន្ទុ គឺបានតែ ៤២ពិន្ទុនៅឆ្នាំ២០២៣ ធៀបនឹង ៤៣ពិន្ទុនៅឆ្នាំ២០២២។
ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៧ មក ស្ថាប័នសារព័ត៌មានឯករាជ្យមួយចំនួនត្រូវបានបិទ ខ្លះត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរម្ចាស់ ខណៈអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួនត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់អំឡុងពេលនៃការអនុវត្តការងាររបស់ពួកគេ។
ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ វិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ (VOD) ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាទៅក្រសួងព័ត៌មានឲ្យបិទភ្លាមៗ ដោយប្រើពេលមិនដល់ ២៤ម៉ោង ស្របពេលដែលស្ថាប័នសារព័ត៌មានមួយចំនួនត្រូវបានដកអាជ្ញាប័ណ្ណ ទោះបីជាមានប្រតិកម្មពីសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិក្ដី។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាឲ្យបិទ វីអូឌី ដែលជាស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យចុងក្រោយនៅប្រទេសកម្ពុជានេះ បន្ទាប់ពីមានការចុះផ្សាយថា «លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើរតួនាទីជំនួសឪពុកក្នុងការផ្តល់ជំនួយឲ្យតួកគី»៕