រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទី លោក ស ខេង កំណត់កាតព្វកិច្ចឲ្យលោកគ្រូអ្នកគ្រូ បុគ្គលិកសិក្សា សិស្សានុសិស្ស ត្រូវធ្វើតេស្ដរកសារជាតិញៀនជាមុនសិន មុននឹងអាចចូលបម្រើការ និងសិក្សាទាំងនៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋ និងឯកជន។
ថ្លែងក្នុងពិធីសម្ពោធសមិទ្ធផលនានាតាមសាលារៀនមួយចំនួនក្នុងស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ ថ្លែងថា ការស្វែងរកសារជាតិញៀន គឺជាកាតព្វកិច្ច មិនមែនជាការភ្ញាក់រឭក និងមិនមែនជាការអំពាវនាវនោះទេ។
រហូតមកទល់ពេលនេះ លោក ស ខេង នៅមិនទាន់អាចបញ្ជាក់បាននៅឡើយទេថា តើសិស្សានុសិស្សដែលមានអាយុចាប់ពីប៉ុន្មានឆ្នាំ នឹងតម្រូវឲ្យធ្វើតេស្តរកសារជាតិគ្រឿងញៀននោះ។
លោកថា ជាជំហានដំបូងគ្រាន់តែអាចលើកជាឧទាហរណ៍ថា សិស្សមានអាយុ ១៣ឆ្នាំ ឬមានអាយុ ១៥ឆ្នាំឡើងទៅ អាចចេះប្រើគ្រឿងញៀន នឹងត្រូវដាក់កាតព្វកិច្ចឲ្យធ្វើតេស្ដរកសារជាតិញៀន។ លោកថា ការកំណត់អាយុនេះ នឹងត្រូវពិភាក្សាគ្នាតាមការជាក់ស្តែងនាពេលខាងមុខ។
រដ្ឋមន្ត្រីមហាផ្ទៃរូបនេះបានរៀបរាប់ថា ជនគ្រប់រូបដែលចង់ចូលបម្រើការងារដូចនគរបាល យោធា កងរាជអាវុធហត្ថ មន្ត្រីស៊ីវិល សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ មេភូមិ គ្រូបង្រៀន បុគ្គលិកសិក្សា អ្នកបើករថយន្តឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន និងអ្នកបើករថយន្តសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ជាដើម ត្រូវតែធ្វើតេស្ដរកសារជាតិញៀនជាមុនសិន។
លោកថា អ្នកទាំងនោះត្រូវតែមានវិញ្ញាបនបត្រ ឬលិខិតដែលបញ្ជាក់ថាគ្មានសារជាតិគ្រឿងញៀន។ បើរកឃើញថាមានសារជាតិគ្រឿងញៀន ពួកគេនឹងមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលបម្រើការងាររដ្ឋ ឬការងារក្រុមហ៊ុនឯកជនឡើយ។
លោក ស ខេង អះអាងថា ច្បាប់ស្ដីពីការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀន នឹងត្រូវចែងឲ្យមានភាពទូលំទូលាយបន្ថែមទៀត ហើយការកំណត់ឲ្យមានកាតព្វកិច្ចធ្វើតេស្ដរកសារជាតិគ្រឿងញៀន ដោយបូកទាំងសិស្សានុសិស្សដែលត្រូវជាប់កាតព្វកិច្ចនេះ នឹងត្រូវចែងក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀន។ លោកថា ការកំណត់ពីកាតព្វកិច្ចធ្វើតេស្ដរកសារជាតិគ្រឿងញៀននេះ គឺដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពសង្គម និងសុខភាពសាធារណៈ។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ លោក ស ខេង ថ្លែងថា បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាកន្លែងដែលជនខិលខូចលួចប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសគ្រឿងញៀន ហើយដែលវាជាជំងឺក្នុងសង្គមដ៏សាហាវមួយ និងទៅជាប្រពៃណីទៅហើយ។ ករណីនេះក៏លោកអំពាវនាវទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងពលរដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវរួមគ្នាបង្ការ និងទប់ស្កាត់បទល្មើសនេះឱ្យបានជោគជ័យ ខណៈវិបត្តិគ្រឿងញៀននេះក៏ជាឫសគល់ដែលនាំឲ្យអន្តរជាតិដាក់កម្ពុជាក្នុងបញ្ជីប្រផេះរហូតដល់សព្វថ្ងៃដែរ។
របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មគ្រឿងញៀន (UNODC) ចេញផ្សាយកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ថាកម្ពុជាគឺជាគោលដៅនៃក្រុមឧក្រិដ្ឋជនប្រើប្រាស់សម្រាប់ចរាចរគ្រឿងញៀន ផលិត និងចែកចាយបន្ត៕