 ប្រកាសចែកពាក្យ និងទទួលពាក្យដល់អង្គភាពសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិដែលមានបំណងយកព័ត៌មានអំពីដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នៅចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខនេះ ស្របពេលដែលសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាកំពុងរងការគាបសង្កត់ធ្ងន់ធ្ងរ។){kind=link}
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ប្រកាសចែកពាក្យ និងទទួលពាក្យដល់អង្គភាពសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិដែលមានបំណងយកព័ត៌មានអំពីដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នៅចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខនេះ ស្របពេលដែលសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាកំពុងរងការគាបសង្កត់ធ្ងន់ធ្ងរ។
គ.ជ.ប ចេញសេចក្តីជូនដំណឹងនៅថ្ងៃទី១៣ កុម្ភៈ នេះថា ខ្លួននឹងចែកពាក្យ និងទទួលពាក្យពីអង្គភាពសារព័ត៌មានដែលមានបំណងយកព័ត៌មានអំពីដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតជាតិអាណត្តិទី៧ នេះ ក្នុងនោះសារព័ត៌មានជាតិចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១ ខែមេសា ដល់ថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ខណៈសារព័ត៌មានអន្តរជាតិនឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១ ខែមេសា ដល់ថ្ងៃទី១៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ។
ប្រភពដដែលអះអាងថា ដើម្បីទទួលបានប័ណ្ណសម្គាល់ខ្លួន អង្គភាពសារព័ត៌មានត្រូវដាក់ពាក្យសុំចុះឈ្មោះអ្នកសារព័ត៌មានដោយផ្ទាល់នៅ គ.ជ.ប ដោយភ្ជាប់មកជាមួយនូវច្បាប់ចម្លងប្រកាសអនុញ្ញាតដោយក្រសួង លិខិតស្នើសុំធ្វើប័ណ្ណអ្នកសារព័ត៌មាន គ.ជ.ប ពីសាមីអង្គភាព លិខិតបញ្ជាក់ប័ណ្ណអ្នកសារព័ត៌មានដែលចេញដោយក្រសួងព័ត៌មាន និងប្រវត្តិរូបសង្ខេប ជាដើម។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៣ កុម្ភៈ នេះថា អង្គភាពសារព័ត៌មានដែលទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណធ្វើសកម្មភាពចុះយកព័ត៌មាន គួរតែត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើសកម្មភាពគ្រប់ទីកន្លែងដោយមិនចាំបាច់ស្នើសុំការអនុញ្ញាតណាមួយបន្ថែមទៀតទេ ព្រោះថាវាជាមូលហេតុមួយដែលបង្កប់នូវការរឹតត្បិតសេរីភាពលើអ្នកសារព័ត៌មាន ដោយសារមានការកំណត់ពីស្ថាប័នដែលពួកគេបានចុះទៅយកព័ត៌មាននោះ។
លោក សេក សុជាតិ អះអាងថា ផ្ទុយទៅវិញ បើបានជាផ្តល់ប័ណ្ណអនុញ្ញាតឱ្យអង្គភាពសារព័ត៌មានណាមួយមានសិទ្ធិចុះយកព័ត៌មានអំឡុងពេលបោះឆ្នោតទៅហើយនោះ ទាំងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ទាំងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវតែទទួលស្គាល់នូវការចុះផ្សាយណាមួយរបស់ពួកគេនៅពេលដែលពួកគេបានរកឃើញនូវភាពមិនប្រក្រតីណាមួយបានកើតឡើងក្នុងដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតនោះ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិតរូបនេះបញ្ជាក់ថា នៅពេលដែលសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាត្រូវបានរឹតត្បិតនៅពេលនេះ នឹងនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតយ៉ាងខ្លាំង ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលគួរពិចារណាបើកលំហសេរីភាពបញ្ចេញមតិដល់អ្នកសារព័ត៌មានឱ្យបានទូលំទូលាយ ដើម្បីធានានូវការបោះឆ្នោតមួយដែលប្រកបដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ពីការចូលរួមសង្កេតការណ៍របស់អ្នកសារព័ត៌មានពីគ្រប់អង្គភាព ដោយគ្មានការរើសអើង និងដោយគ្មានការភ័យខ្លាចរបស់ពួកគេពីការបំភិតបំភ័យណាមួយ។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍លើកឡើងថា ការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខនេះ គឺជាផែនការប្លន់លទ្ធផលបោះឆ្នោតរបស់បក្សកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌នោះទេ ព្រោះថាដំណើរនៃការបោះឆ្នោតនេះ ត្រូវបានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្តោបក្តាប់តាំងពីថ្នាក់ជាតិរហូតដល់មូលដ្ឋានទៅហើយ។
ប្រភពដដែលអះអាងថា បញ្ហានេះគឺដោយសារតែសមាសភាពគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលគេចាត់ទុកថាជាអាជ្ញាកណ្ដាល ក៏មកពីបក្សកាន់អំណាច និងអង្គភាពសារព័ត៌មាននានាក៏ជាអង្គភាពដែលគាំទ្របក្សកាន់អំណាច ដូចជាអង្គភាពសារព័ត៌មាន FRESH NEWS ស្ថានីយវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍ហង្សមាស និងទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា ជាដើម ស្របពេលដែលអង្គភាពព័ត៌មានឯករាជ្យ ត្រូវបានបិទខ្ទប់ និងដកអាជ្ញាប័ណ្ណជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈសហគមន៍អន្តរជាតិនឹងមិនដាក់អ្នកសង្កេតការណ៍ដើម្បីតាមដានការបោះឆ្នោតនេះថែមទៀត។
មាត្រា ១៥១ថ្មី(ពីរ) នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែងថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានសមាសភាព ៩រូប ក្នុងនោះ៖
- ៤រូបត្រូវជ្រើសដោយគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល
- ៤រូបផ្សេងទៀតត្រូវជ្រើសរើសពីគណបក្សមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាដែលមិនចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាល
- និង ១រូបទៀតត្រូវជ្រើសរើសដោយការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សដែលមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាទាំងអស់។
បច្ចុប្បន្ននេះ សមាសភាពទាំង ៩រូបរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត សុទ្ធសឹងតែមកពីគណបក្សកាន់អំណាចទាំងអស់ ក្នុងនោះរួមមានលោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ ជាប្រធាន លោក នុត សុខុម ជាអនុប្រធាន និងលោក ហង្ស ពុទ្ធា ជាសមាជិក ជាដើម។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យស្ដីពីការកំណត់កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតជាតិអាណត្តិទី៧ ដោយកំណត់យកថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ជាថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រទៅតាមអាណត្តិរបស់ខ្លួនរយៈពេល ៥ឆ្នាំម្តង៕